Według danych GUS w Polsce żyje ponad trzy miliony osób pomiędzy 18 a 24 rokiem życia. Połowa z tych osób to studenci, 1/3 wciąż mieszka z rodzicami. Można zatem uznać, że najważniejsze decyzje kredytowe, jak np. kredyt hipoteczny, są jeszcze przed nimi. Mimo z danych BIK S.A. oraz BIG InfoMonitor S.A. wynika, że problemy z terminową obsługą rat kredytów, pożyczek czy bieżących rachunków ma ponad 154 tys. młodych osób. Ich zaległości przekraczają bagatela 870 mln złotych. W większość wynikają z nieopłaconych o czasie zobowiązań kredytów konsumpcyjnych, bo to właśnie tego rodzaju zadłużenia zaciągają najczęściej. Chociaż, wśród osób pomiędzy 18 a 24 rokiem życia sporą część stanowią również dłużnicy alimentacyjni.

Postępowanie upadłościowe wymaga dużego zaangażowania biorących w nim udział stron, a jego przebieg znacząco wpływa na życie dłużnika. Złożoność postępowań i wzrost zainteresowania upadłością konsumencką sprawiają, że postępowania wydłużają się. Okres ten jest szczególnie trudny dla dłużnika, choć przewlekłość postępowania dostarczają wielu problemów również i syndykom.

Jednym z podstawowych warunków ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest odpowiednie przygotowanie się pod względem formalnym i merytorycznym. Formalnym, czyli należy odpowiednio sporządzić wniosek, gdyż nieprawidłowo lub niekompletnie sporządzony może zostać oddalony przez sąd. Aby wniosek był bez zarzutu pod względem formalnym, wcześniej trzeba przygotować się merytorycznie. W jaki sposób?

Kiedy dochodzi do tego, że przedsiębiorstwo będące np. spółką z ograniczoną odpowiedzialnością utraciło zdolność do regulowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych, a zaległości w ich opłacaniu przekroczyły trzy miesiące, oznacza to, że firma stała się niewypłacalna. O niewypłacalności osoby prawnej takiej jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, świadczy również fakt, że suma jej zobowiązań finansowych przekracza wartość majątku i sytuacja ta trwa dłużej niż dwadzieścia cztery miesiące – jest to domniemanie wynikające z przepisów ustawy Prawo upadłościowe.

Kiedy słyszymy o ludziach mających kłopoty finansowe, niejednokrotnie pojawia się w naszej głowie myśl o osobie nieodpowiedzialnej, lekkomyślnej lub nieporadnej życiowo.  Tymczasem dłużnikiem, który nie jest w stanie regulować swoich wymagalnych zobowiązań może zostać tak naprawdę każdy. Bardzo często do załamania w sferze finansów dochodzi z dnia na dzień, a człowiek nie ma na tę sytuację jakiegokolwiek wpływu. W powrocie do życia bez długów ma pomagać niewypłacalnym konsumentom postępowanie upadłościowe. 

Raport na temat upadłości

Sędzia Ewa Fiedorowicz oraz Daria Popłonyk, pracownice Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości, w 2016 roku sporządziły raport pt. Wybrane zagadnienia upadłości konsumenckiej – analiza empiryczna. Na podstawie 240 spraw z 9 ośrodków sądowniczych znajdujących się w całej Polsce wyciągnięto wnioski dotyczące sposobu przeprowadzania upadłości konsumenckiej w naszym kraju. Z raportu można dowiedzieć się m.in.: ile trwa rozpoznanie wniosku o upadłość konsumencką; w których sądach najłatwiej ogłosić upadłość; jaki jest czas trwania postępowania upadłościowego od daty ogłoszenia upadłości; jak często ustalane są plany spłaty wierzycieli i na jakie okresy; jakie są najczęstsze przejawy aktywności wierzycieli w toku postępowania upadłościowego.

Kiedy dochodzi do zawarcia małżeństwa, między mężem i żoną powstaje wspólność majątkowa. Oznacza to, że nie tylko nabyty przez małżonków majątek staje się wspólny. Wspólne są też długi. Od tego dnia, oboje zaczynają odpowiadać za zaciągnięte przez siebie nawzajem zobowiązania. Brak rozdzielności majątkowej, to jednak nie jedyne zagrożenie dla rodzin, których członkowie zalegają ze spłatą wierzytelności.

Niewypłacalność jest ogromnym problemem nie tylko dla podmiotu zadłużonego, ale i dla instytucji, wobec której zalega się z płatnościami – banku, operatora telekomunikacyjnego, firmy pożyczkowej. Każdemu przedsiębiorcy może zdarzyć się nieuczciwy lub niewypłacalny kontrahent. W celu zminimalizowania tego ryzyka firmy korzystają z biura informacji gospodarczej. Jednym z nich jest BIG InfoMonitor.

Starania o upadłość konsumencką

Kłopoty finansowe, które niekiedy kończą się staraniami o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, przysparzają dłużnikom wielu kłopotów i stresów. Konsultacje z prawnikami są wówczas niezwykle pomocne. Niemało kancelarii świadczy usługi w tym zakresie – oferują również wsparcie pełnomocnika, który może reprezentować dłużnika w sądzie i przemawiać w jego imieniu. Niestety, nie wszyscy są skłonni skorzystać z takiej pomocy. Zobaczmy, jak to może się skończyć. Poniżej przedstawiamy historie dwóch dłużników, którzy z różnych względów nie chcieli skorzystać ze wsparcia pełnomocnika.

Roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu i wierzyciel może ich dochodzić przez określony czas, po którym dłużnik może odmówić ich spełnienia. Ogólne zasady przedawnienia roszczeń reguluje Kodeks cywilny.

Z danych udostępnionych przez Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor wynika, że dłużników w Polsce wciąż przybywa. W 2017 r. ich liczba zwiększyła się o prawie 193 tyś. w stosunku do roku ubiegłego i wyniosła ponad 2,5 mln. Dłużnik dłużnikowi nierówny. Nie każda z osób, które zaciągnęły kredyt lub pożyczkę, unika spłat swoich wierzytelności. Nie brakuje jednak i takich dłużników, którzy nie dość, że nie uregulowali w terminie wymagalnych zobowiązań, to dokonują wielu czynności prawnych z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Terminy są ważne

Przedsiębiorstwo w tarapatach finansowych przysparza jego właścicielowi wielu trosk. Nic więc nadzwyczajnego w tym, że zapomina się wtedy o terminach spłaty poszczególnych zobowiązań kredytowych. Co robić, aby ustabilizować budżet prowadzonej działalności?  

Z upadłością likwidacyjną mamy do czynienia wtedy, kiedy syndyk masy upadłościowej przejmuje zarząd spółki, sprzedaje jej majątek, a z uzyskanych środków zaspokaja wierzycieli. Nie zawsze jednak udaje się takie postępowanie z powodzeniem przeprowadzić.  Jakie jest wówczas wyjście z sytuacji?

Windykator, windykacja to pojęcia, dla większości z nas, o charakterze negatywnym. Jakoś niemiło robi się nam na myśl, że moglibyśmy mieć do czynienia z osobą, pełniącą taką funkcję. Jednakże sąd taki wynika najczęściej z naszej niewiedzy i nieświadomości, bowiem rolą windykatora absolutnie nie jest prześladowanie dłużnika! Człowiek ten ma być mediatorem pomiędzy wierzycielem i dłużnikiem, w sytuacji, gdy odzyskanie należności staje się trudne lub wręcz niemożliwe. Faktem jest jednak i to, że niektóre z działań podejmowane przez windykatora bywają dla dłużnika męczące i irytujące. Ciągłe telefony, kolejne wezwania do zapłaty, maile, listy, a nawet odwiedziny w zaciszu domowym. Nic więc dziwnego, że i tak napięta i trudna sytuacja dłużnika, staje się jeszcze bardziej niemożliwa do wytrzymania, gdy do akcji wkracza windykator. Jasne więc staje się, że mimo iż rolą jego jest dążenie do uzyskania porozumienia między dłużnikiem a wierzycielem, ten pierwszy często nie ma ochoty na taki kontakt i pomoc.

Roszczenia majątkowe, poza wyjątkami uwzględnionymi w ustawie, ulegają przedawnieniu, a regulacje z tym związane zawarte są w Kodeksie cywilnym. Przedawnienie roszczeń dotyczy wielu dłużników i wierzycieli, ale nie każdy z nich zetknął się z tym zagadnieniem. Mówiąc najkrócej- przedawnienie roszczeń chroni dłużników przed zbyt długą niepewnością o los ich niespłaconego zobowiązania. W praktyce oznacza to, że jeżeli wierzyciel nie skorzystał z prawa i możliwości do dochodzenia swojego roszczenia, to po upływie określonego czasu, dłużnik może się od zapłaty uchylić. Jest to równoznaczne z tym, że wierzyciel nie będzie mógł domagać się uregulowania zaległych należności i przymusowo ich egzekwować.