Upadłość konsumencka przeznaczona jest dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, które stały się niewypłacalne, a stan ten został spowodowany ich rażącym zaniedbaniem. Bankructwo osób fizycznych pozwala wyjść z długów, uzyskać oddłużenie w ramach postępowania upadłościowego. Obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej mogą starać się o oddłużenie w swoim rodzimym kraju, ale również w krajach UE, co wynika z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 2015/848. Warunkiem przeprowadzenia upadłości transgranicznej jest posiadanie na terenie danego kraju głównego ośrodka interesów życiowych, czyli tzw. Centre of Main Interests. Tylko w takiej sytuacji, sąd danego kraju może wszcząć postępowanie upadłościowe i ogłosić upadłość konsumencką wobec dłużnika. Czym jest COMI?
Upadłość konsumencka - ABC Upadłości - czyli jak, kto i kiedy może ogłosić upadłość konsumencką
Każdy zainteresowany tematyką upadłości konsumenckiej, znajdzie w tym miejscu odpowiedzi na pytania: czym jest upadłość konsumencka, jak się przygotować do tego postępowania, jakie są zmiany w 2018 roku oraz kto ma szansę na jej ogłoszenie. Zebrane w ABC upadłości artykuły, pozwalają tym samym poznać specyfikę konsumenckiego postępowania upadłościowego i przybliżają jego założenia. To z nich, czytający dowie się, jak ogłoszenie upadłości może wpłynąć na życie samego upadłego oraz jego rodziny. Po zapoznaniu się z tymi tekstami jasnym staje się, jak ważne są przygotowania do upadłości oraz to, że o powodzeniu postępowania decyduje w dużej mierze wniosek składany w sądzie - zarówno jego strona merytoryczna i formalna.
Czy jest szansa dla zadłużonych „frankowiczów”?
W latach 2005-2010 banki powszechnie udzielały, marzącym o własnym lokum Polakom, kredytów mieszkaniowych indeksowanych do walut obcych i denominowanych w walutach obcych. Największą popularnością cieszyły się wówczas kredyty w walucie szwajcarskiej. Oprocentowanie kredytów we franku szwajcarskim było znacznie niższe niż kredytów złotowych. Ludzie potrzebowali mieszkań a ich zarobki wzrastały. Ponadto był to czas umocnienia się polskiego złotego. Wszystkie te czynniki oraz wiele innych, sprawiło, jak możemy przeczytać na stronie Najwyższej Izby Kontroli, że zawarto w tym czasie prawie milion umów kredytów objętych ryzykiem walutowym. Jednak, kiedy w 2015 r. doszło do wzrostu kursu franka, raty kredytów w tej walucie również wzrosły. Niektórzy kredytobiorcy zaczęli mieć poważne problemy ze spłatą swoich zobowiązań.
Kto nie może złożyć wniosku o upadłość konsumencką
W myśl ustawy Prawo upadłościowe, postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, czyli konsumentów, należy prowadzić tak, aby zaspokoić roszczenia wierzycieli w jak najwyższym stopniu, a jeżeli to możliwe- doprowadzić do umorzenia zobowiązań upadłego, niewykonanych w postępowaniu upadłościowym. Konsumenckie postępowanie upadłościowe wydaje się zatem rozwiązaniem, dzięki któremu zadłużony, nieradzący sobie ze spłatą zobowiązań konsument, ma szansę odzyskać stabilność finansową. Pomimo tego, że ostatnie nowelizacje prawa upadłościowego prowadzą do uproszczenia drogi do uzyskiwania oddłużenia w wyniku upadłości konsumenckiej, to oczywiście nie każdy może się o nią ubiegać. Ograniczenia wynikają zarówno z bieżącego położenia w jakim znajduje się dłużnik, jak i z wydarzeń mających miejsce w przeszłości.
Przebieg rozprawy o upadłość konsumencką
Chcesz wiedzieć z jakich etapów składa się cały proces związany z ogłoszeniem upadłości? Poniżej możesz znaleźć najważniejszy punkty postępowania upadłościowego.
Czy upadłość konsumencka może stanowić niezawodny sposób na oddłużenie?
Upadłość konsumencka jest kategorią stosunkowo nową w polskim ustawodawstwie, a dopiero od 2016 roku dostęp do niej jest względnie łatwy dla przeciętnego obywatela, który stał się niewypłacalny. Z roku na rok liczba upadłych dłużników rośnie; w 2018 roku ogłoszono ponad 6,5 tys. upadłości konsumenckich, a suma ich zobowiązań łącznie wyniosła niemal 740 mln złotych. W stosunku do roku 2017 liczba ogłoszonych upadłości konsumenckich wzrosła o 18,7 proc. W 2019 roku, według danych z końca marca, ogłoszono prawie 2 tys. upadłości konsumenckich.
Za i przeciw upadłości konsumenckiej
Upadłość konsumencka się opłaca
Instytucja upadłości konsumenckiej przynosi osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej wiele dobrego. Szczególnie po ostatnich zmianach prawnych – odkąd oddłużenie poprzez upadłość stało się łatwiejsze i mniej skomplikowane. W sytuacji, gdy stan niewypłacalności jest spowodowany poważnymi życiowymi zawirowaniami, upadłość konsumencka jest realną szansą na wyjście na prostą. Oczywiście, trudne okoliczności nie znikną tak po prostu. Należy liczyć się z tym, że wychodzenie z zadłużenia trochę potrwa i w tym czasie trzeba będzie zmierzyć się z pewnymi niedogodnościami. Jednak w ostatecznym rozrachunku upadłość konsumencka i tak się opłaca, a nieliczne trudności są niejako wpisane w jej istotę. Poniżej przedstawiamy najważniejsze “za” i “przeciw” upadłości konsumenckiej. Zacznijmy od słabych stron.
Najważniejsze różnice między upadłością gospodarczą a konsumencką
Zaciąganie kredytów i pożyczek, wydatki, inwestycje, to działania które opierają się na przepływie pieniędzy. Zdarza się, że w wyniku błędnych decyzji albo zdarzeń losowych dochodzi do zapaści finansowej, która z czasem się pogłębia. Kiedy dłużnik przestaje sobie radzić z opłacaniem rachunków w terminie, najprawdopodobniej nadszedł czas aby zapoznał się ze szczególnym postępowaniem, dzięki któremu ma szansę na uzyskanie oddłużenia. W postępowaniu upadłościowym, bo o nim oczywiście mowa, biorą udział zarówno zadłużeni konsumenci jak i przedsiębiorcy. Nie można jednak zapominać, że między upadłością konsumencką a gospodarczą istnieją znaczące różnice. Nie mniej wszystko zaczyna się od niewypłacalności. Upadłość bowiem ogłasza się właśnie w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny.
Nowelizacja przepisów o Upadłości Konsumenckiej 2019
Konsumenckie postępowanie upadłościowe ewoluuje od lat. Nawet, jeżeli w opinii niektórych proces zmian przebiega niespiesznie, to trudno zakwestionować jego ciągłość. Przygotowane i wdrażane nowelizacje, prowadzą niewątpliwie do złagodzenia przepisów, co w praktyce przyczynia się do rosnącej liczby składanych w sądach wniosków o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Popularność upadłości konsumenckiej znacząco zwiększyła się po liberalizacji z 31.12.2014 r. Aktualnie osoby zainteresowane zagadnieniem upadłości konsumenckiej, mogą śledzić wprowadzanie kolejnych usprawnień. 14.05.2019 r. rząd przyjął najnowszy projekt nowelizacji Prawa upadłościowego, który obejmuje korzystne dla dłużników i ich wierzycieli innowacje. Zaplanowane zmiany mają również za zadanie odciążyć polskie sądownictwo.
Kiedy należy ogłosić upadłość?
Ustawa z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe reguluje zasady ogłaszania upadłości niewypłacalnych dłużników będących zarówno przedsiębiorcami, jak osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej (upadłość konsumencka). Wspomniany akt prawny wskazuje również na skutki ogłoszenia upadłości oraz określa zasady umarzania zobowiązań. Obowiązek ogłaszania upadłości spoczywa jednak jedynie na podmiotach prowadzących działalność gospodarczą, ponieważ upadłość konsumencka nie jest obligatoryjna, jest jedynie przywilejem, z którego osoby fizyczne mogą korzystać pod warunkiem spełnienia określonych ustawą warunków.
Różnice między restrukturyzacją a upadłością
Przedsiębiorstwo, które znalazło się w finansowych tarapatach, może zrestrukturyzować swoje zadłużenie lub ostatecznie, skorzystać z instytucji upadłości. Obecne przepisy w pierwszej kolejności dają możliwość podjęcia próby uzdrowienia firmy, kontynuacji jej dalszego funkcjonowania, zamiast od razu nakazywać ogłoszenie jej upadłości. Jeżeli wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego zostanie złożony razem z wnioskiem o ogłoszeniu upadłości, wniosek o restrukturyzację będzie rozpatrywany jako pierwszy.
Rejestr Dłużników Niewypłacalnych a Upadłość konsumencka
Ogłoszenie upadłości przez dłużnika wiąże się z opublikowaniem obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, co ma stanowić m.in. źródło informacji dla wierzycieli i syndyka. Nie jest to jednak jedyne miejsce, w którym znajdzie się informacja o ogłoszonej przez dłużnika upadłości. Musi się on liczyć również z wpisem do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych, który zawiera wskazanie podstawy jego dokonania (postanowienia o ogłoszeniu upadłości) oraz sygnaturę akt sprawy upadłościowej. A to niesie za sobą dodatkowe konsekwencje. Warto także wiedzieć, że wpis upadłego dłużnika do RDN nie jest następstwem wniosku złożonego przez wierzyciela lub syndyk. Jest on dokonywany z urzędu na mocy przepisów ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym.
Na czym polega upadłość spółki z o.o.?
Ustawa – Prawo upadłościowe zakłada, iż upadłość może ogłosić przedsiębiorca w rozumieniu art. 431 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, czyli osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
Małżeństwo w upadłości konsumenckiej
Wstępując w związek małżeński najczęściej decydujemy się na powstanie wspólności majątkowej (powstaje ona automatycznie z chwilą zawarcia małżeństwa). Inną możliwością na ukształtowane małżeńskich ustrojów majątkowych jest podpisanie tzw. intercyzy, która prowadzi do powstania dwóch odrębnych majątków małżonków. Oba rozwiązania mają swoje oczywiste plusy i minusy i niebagatelny wpływ na dalsze życie małżeństwa. Nie inaczej jest w sytuacji starania się o upadłość konsumencką. To, w jaki sposób upadłość zostanie przeprowadzona zależy bowiem od tego, czy małżonkowie żyli w ustroju wspólnoty majątkowej, czy też zdecydowali się na rozdzielność majątkową.
Kto może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?
O upadłości konsumenckiej mówi się w kontekście zadłużenia, niewypłacalności osób fizycznych, nieprowadzących działalności gospodarczej. Upadłość z założenia ma być ratunkiem dla tych właśnie osób, ma również w pewien sposób zabezpieczać interesy wierzycieli. Dłużnik ma nie tylko uzyskać oddłużenie, „pozbyć się” długów, ale w miarę możliwości ma je spłacić. Temu służy między innymi etap upłynniania, spieniężania majątku dłużnika. Warto pamiętać, że konsument znajdujący się w stanie niewypłacalności nie ma obowiązku składania wniosku o upadłość konsumencką, może jednak starać się o status upadłego, co często rzeczywiście umożliwia wyjście na prostą.
Jakie zobowiązania mogą zostać objęte postępowaniem upadłościowym?
Ogłoszenie upadłości pozwala uwolnić się od długów i rozpocząć nowe życie. Zazwyczaj o upadłości mówi się właśnie w kontekście majątku upadłego konsumenta. A ważnym elementem postępowania oddłużającego jest również wpływ na zobowiązania upadłego, w szczególności podpisane przez niego wcześniej umowy.