Od 13 stycznia 2018 r. zaczęła obowiązywać Ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych. Ustawa ta jest powszechnie nazywana ustawą STIR. Wprowadzenie jej w życie nakłada na banki nowe obowiązki, których niedopełnienie wiąże się z sankcjami finansowymi. Współpraca banków i instytucji kredytowych z Krajową Administracją Sądową (KAS) ma na celu zapobieganie wyłudzeniom skarbowym, do których nieuczciwi przedsiębiorcy wykorzystują systemy bankowe.
Czym jest STIR
Skrót STIR oznacza: system teleinformatyczny izby rozliczeniowej. System ten umożliwia gromadzenie i analizowanie danych o transakcjach dokonanych na rachunkach bankowych i rachunkach spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w Polsce. Omawiany nadzór i kontrola nie dotyczą rachunków osób fizycznych służących im do celów prywatnych. Dysponując potrzebnymi informacjami, których źródłem są banki i SKOK, system STIR dokonuje odpowiedniej analizy transakcji pod kątem wystąpienia wyłudzeń skarbowych. Przesyłanie danych oraz ich analiza odbywają się codziennie i automatycznie. Dzięki wykorzystywanym w tym celu nowoczesnym technologiom, po wychwyceniu podejrzanych transakcji, informacja taka trafia od razu do Szefa KAS, który może zadecydować o zablokowaniu danego rachunku.
Czyje konto może zostać zablokowane
W związku z tym, że system STIR został stworzony do identyfikacji tych przelewów, które mogą wykazywać cechy np. transakcji karuzelowych, zablokowane mogą zostać rachunki podmiotów dokonujących między sobą kilkunastu przelewów i przelewów zwrotnych w krótkim czasie. Opracowane i stosowane w systemie STIR algorytmy nie są powszechnie znane. Widomo jednak, że jeżeli działania na koncie będą budziły wątpliwości, to Szef KAS może nakazać bankowi obsługującemu podejrzany rachunek, zablokowanie go na 72 godziny. Dochodzi do tego na podstawie postanowienia, w którym wskazuje się m.in. dane firmy, okres blokady i podstawę prawną. Postanowienie trafia nie tylko do banku, ale także do prokuratury, odpowiedniego urzędu skarbowego i celno-skarbowego. W trakcie trwania postępowania, jeżeli będą ku temu podstawy, blokada może zostać przedłużona do 3 miesięcy.
Przestępstwa skarbowe
Do wyłudzeń podatkowych posuwają się najczęściej zorganizowane grupy przestępcze, ale także działający na mniejszą skalę przedsiębiorcy. W porozumieniu przeprowadzają między sobą tylko pozornie legalne transakcje, a ich celem jest wyłudzenie zwrotu podatku VAT, który w rzeczywistości nie został wcześniej zapłacony. Są to tzw. transakcje karuzelowe. System STIR, jak już wiemy, umożliwia rozpoznawanie i blokowanie transakcji wysokiego ryzyka. Przyczynia się to do ochrony Skarbu Państwa przed znacznymi stratami finansowymi, a także do wyeliminowania z rynku oraz ukarania nieuczciwych przedsiębiorców. Opracowane procedury reagowania na popełniane przestępstwa skarbowe i uruchomienie systemu STIR, wiążą się ponadto z polepszeniem sytuacji działających zgodnie z prawem przedsiębiorców poprzez wzmocnienie uczciwej konkurencji.
Ministerstwo Finansów i STIR
W styczniu 2018 r., po tym jak ustawa STIR zaczęła obowiązywać, Ministerstwo Finansów, o czym możemy przeczytać na mf.gov.pl, udostępniło wykaz podmiotów, które nie są zarejestrowane w rejestrze VAT lub, które zostały z niego wykreślone i przywrócone. Lista ta ma stanowić formę zabezpieczenia dla przedsiębiorców, którzy nieświadomie mogą zostać wciągnięci w transakcje karuzelowe.
Dodaj komentarz