Upadłość konsumencka – COMI (Centre of main interests). Co to jest?

Upadłość konsumencka jest formą pomocy dłużnikom, funkcjonującą nie tylko w Polsce. Niejednokrotnie do postępowania upadłościowego na terenie innego kraju, mają szansę przystąpić także dłużnicy, którzy nie posiadają tamtejszego obywatelstwa. W przypadku upadłości w krajach należących do Unii Europejskiej, odpowiednie regulacje znajdują się aktualnie w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/848 z dnia 20.05.2015 w sprawie postępowania upadłościowego. Rozporządzenie 2015/848 stosuje się do postępowań upadłościowych osób fizycznych, prawnych, przedsiębiorców i osób niewykonujących działalności gospodarczej, jeżeli tylko spełnione zostały określone we wspomnianym rozporządzeniu warunki.

COMI

Europa a nawet świat to dla wielu globalna wioska w coraz bardziej dosłownym znaczeniu tych słów. Ludzie mieszkają, pracują i zakładają działalności gospodarcze nie tylko we własnych ojczyznach. Mając to na uwadze i zestawiając ze zjawiskiem niewypłacalności, zarówno konsumentów jak i przedsiębiorców, umożliwiono osobom żyjącym na terenach państw członkowskich Unii Europejskiej, uzyskanie oddłużenia w miejscu, w którym rzeczywiście funkcjonują. Bankructwo transgraniczne jest możliwe w państwie (członkowskim), na terytorium którego znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika – COMI. Ośrodkiem tym nazywa się miejsce, gdzie dłużnik regularnie prowadzi swoją działalnością o charakterze ekonomicznym i które jest tam rozpoznawalne przez osoby trzecie.

Centrum interesów życiowych przedsiębiorców i konsumentów

Jeżeli dłużnikiem jest spółka lub inna osoba prawna, przyjmuje się, że jego głównym ośrodkiem podstawowej działalności jest siedziba zapisana w statucie oraz ujawniona w oficjalnym rejestrze. Podkreślamy, że powyższe domniemanie nie będzie miało zastosowania, jeżeli siedziba statusowa została przeniesiona do innego kraju w okresie trzech miesięcy przed złożeniem wniosku o postępowanie upadłościowe.

Dla osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą lub zawodową, przyjmuje się, że głównym ośrodkiem podstawowej działalności jest miejsce wykonywania przez nią działalności. Takie założenie ma jednak zastosowanie jedynie wtedy, gdy miejsce prowadzenia działalności, nie zostało przeniesione do innego państwa członkowskiego w okresie do trzech miesięcy poprzedzających złożenie wniosku o rozpoczęcie postępowania upadłościowego.

W przypadku osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej za główny ośrodek interesów życiowych uznaje się miejsce stałego pobytu tej osoby, chyba że zostało ono przeniesione do innego państwa członkowskiego w okresie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Upadłość poza COMI

Zgodnie z mocą omawianego rozporządzenia, jeżeli główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika mieści się na terytorium jednego państwa członkowskiego, wówczas sąd innego państwa członkowskiego jest uprawniony do wszczęcia postępowania upadłościowego tylko wtedy, kiedy dłużnik ma swój oddział na jego terytorium. Oddział zgodnie z przepisami unijnymi określone zostało każde miejsce, w którym dłużnik prowadzi lub w ostatnich trzech miesiącach przed złożeniem wniosku o upadłość, prowadził działalność gospodarczą niemającą charakteru tymczasowego, przy wykorzystaniu zasobów majątkowych i zatrudniając pracowników. Wtedy mamy do czynienia z tzw. wtórym postępowaniem upadłościowym.

Przy ustalaniu właściwego centrum interesów życiowych brane mogą być pod uwagę również takie kwestie jak: posiadanie rachunku bankowego w danym kraju, miejsce odprowadzania podatków, opłacania rachunków czy składek ubezpieczeniowych, a nawet fakt pobierania zasiłków.