Upadłość konsumencka to przede wszystkim upadły konsument oraz jego wierzyciele. Często jednak pojawia się jeszcze jedna osoba, której dotyczy upadłość- żyrant. Upadły dąży do oddłużenia, wierzyciel chce odzyskać swoje należności, a co dzieje się z żyrantem? Co czeka poręczyciela kredytu, kiedy zadłużony ogłosi upadłość konsumencką?
Zgodnie z prawem
Sytuację poręczyciela reguluje artykuł 49115 ust. 5 ustawy Prawo upadłościowe: „Ustalenie planu spłaty wierzycieli nie narusza praw wierzycieli wobec poręczyciela upadłego oraz współdłużnika upadłego ani praw wynikających z hipoteki, zastawu, zastawu rejestrowego, zastawu skarbowego oraz hipoteki morskiej, jeśli były one ustanowione na mieniu osoby trzeciej.” Ze wskazanego ustępu jasno wynika, że nawet jeśli dłużnik uzyska status upadłego konsumenta i będzie realizował plan spłaty, wierzyciele mogą zwrócić się po swoje należności do poręczyciela kredytów. Sytuacja żyranta staje się w tym momencie dość nieciekawa. Niezależnie od tego, na jakim etapie postępowania upadłościowego znajduje się zadłużony konsument, wierzyciel ma pełne prawo dochodzić swoich roszczeń od osób, które zdecydowały się wspomóc kredytobiorcę i podżyrować jego pożyczki. Dlatego nie powinno dziwić, gdy pewnego dnia u żyranta zjawi się pragnący odzyskać swoje pieniądze – wierzyciel upadłego.
Upadły konsument- żyrant
Podczas, gdy zadłużony konsument walczy o oddłużenie, sumiennie wypełnia plan spłat, wierzyciele mogą zgłosić się do poręczyciela kredytu, nawet jeśli jest nią współmałżonek i żądać spłaty długu. Jeśli tak się stanie, żyrant odpowiada za dług w pierwotnej wysokości, musi również przestrzegać terminu spłaty oraz sposobu regulowania należności. Odnoszący się do takiej sytuacji przepis, znajdziemy w Kodeksie cywilnym, artykule 879, paragrafie 1: „o zakresie zobowiązania poręczyciela rozstrzyga każdoczesny zakres zobowiązania dłużnika”, dla uspokojenia można dodać kolejny ustęp, który mówi, iż każda czynność między dłużnikiem a wierzycielem dokonana po poręczeniu, nie dotyczy już poręczyciela i nie może w żaden sposób wpływać na wysokość jego zobowiązania.
Wierzytelność objęta planem spłaty
Może się także zdarzyć, że wierzytelność, którą podżyrowaliśmy została ujęta w planie spłaty. Zdawałoby się więc, że problemu nie ma. Jednakże wierzyciel może próbować mimo to odzyskać swoją należność od poręczyciela. Może zdecydować się na egzekucję z majątku żyranta. Jeżeli do tego dojdzie i dług zostanie spłacony przez żyranta, dłużnik nie musi sobie już zaprzątać nim głowy, ta należność przestaje być regulowana poprzez plan spłat.
Upadłość żyranta
Niestety poręczyciel rzadko posiada fundusze wystarczające na pokrycie długu. W niektórych przypadkach, ogłoszenie upadłości przez osobę, której poręczony został kredyt, może doprowadzić również do upadłości samego poręczyciela. Oczywiście każdy może starać się o upadłość konsumencką, ale także poręczyciel musi spełnić szereg wymagań, jak choćby udowodnić, że nie dopuścił się rażącego niedbalstwa. Dlatego istotne jest, czy dogłębnie przeanalizował sytuację, zanim zdecydował się poręczyć kredyt, czy dołożył wszelkich starań, by prawidłowo ocenić sytuację. Mogło przecież zdarzyć się tak, że w chwili, gdy następowało poręczenie kredytu, kredytobiorca był już w dość trudnej sytuacji i groziła mu niewypłacalność. Jeśli tak było, a my zdecydowaliśmy się jednak podżyrować pożyczkę, sąd może oddalić nasz wniosek o upadłość. Stąd przestroga, aby poważnie zastanowić się nad tak daleko niosącym konsekwencje, krokiem.
Jak poręczyciel może żądać zwrotu długu?
Przeanalizujmy sytuację: dłużnik nie może spłacić swej należności np. względem banku, w którym zaciągnął kredyt. W następnej kolejności do spłaty zostanie pociągnięty poręczyciel, od którego bank będzie wymagał uregulowania należności. Jeżeli poręczyciel wywiąże się ze swego zobowiązania powstanie sytuacja odwrotna. Dłużnik główny nie ma już zobowiązań w banku, ustaje więc zależność kredytobiorca- bank. Pojawia się jednak zależność poręczyciel- dłużnik. Teraz żyrant ma prawo dochodzić zadośćuczynienia, a więc spłaty tego, co oddał bankowi. Poręczyciel staje się niezaspokojonym wierzycielem, który będzie żądał spłaty długu.
Inaczej wygląda sytuacja, kiedy dłużnik ogłosił upadłość. Oczywiście poręczyciel może także żądać spłaty długu, ale na nieco innych zasadach. Pojawia się tu pojęcie „regres względem upadłego”, które oznacza, że poręczyciel może domagać się zapłaty, ale tylko w wysokości i w terminach, które uwzględnione zostały w planie spłat. Wynika z tego, że raczej nie odzyska długu w całości, może liczyć tylko na zwrot częściowy. Istotne jest jednak to, że może domagać się zwrotu długu tylko wtedy, jeśli dokonał spłaty przed ogłoszeniem upadłości dłużnika, aby zdążyć ze zgłoszeniem swojej wierzytelności sędziemu- komisarzowi. Jeśli zostanie ujęta na liście i uznana, zostanie objęta planem spłat. Zgodnie z artykułem 49115 ust. 5: „ustalenie planu spłaty wierzycieli i umorzenie zobowiązań upadłego jest skuteczne również w stosunkach pomiędzy upadłym, a poręczycielem, gwarantem i współdłużnikiem upadłego.”
Podsumowanie
Jeśli osoba, której poręczyliśmy zobowiązanie, ogłasza upadłość, a tym samym traci możliwość spłaty swoich zobowiązań, żyrant może zostać pociągnięty do odpowiedzialności i będzie miał obowiązek dokonania rozliczenia z wierzycielem. Tym samym, poręczyciel może zostać pozbawiony możliwości odzyskania od upadłego kwot przekazanych wierzycielowi. Będzie to miało miejsce, kiedy upadły nie posiada majątku, a jego zobowiązania zostaną umorzone bez ustalania planu spłat.
Dodaj komentarz