Płynność finansowa określana jest jako zdolność do regulowania bieżących należności w terminie. Takimi należnościami mogą być płatności za towary, usługi, a nadto wynagrodzenie pracowników. Owa płynność finansowa jest kluczowa dla każdego przedsiębiorstwa i powinna stanowić obszar działania podlegający szczególnie bacznym obserwacjom. To właśnie utrata płynności finansowej jest podstawowym i najważniejszym czynnikiem, który prowadzi do upadłości przedsiębiorstwa, na skutek którego firmy przestają funkcjonować na rynku. Stan środków pieniężnych winien być zatem pod ścisłą kontrolą, co może zapobiec prawdziwej katastrofie.
Co to jest płynność finansowa i jak ją mierzyć?
Przede wszystkim należy sobie uświadomić, że utrata płynności finansowej, kłopoty z nią związanie nie są jeszcze niewypłacalnością i same w sobie nie oznaczają, że firma przestanie istnieć. Utratą płynności finansowej nazywamy krótkotrwałą niezdolność do wywiązywania się ze swoich zobowiązań w terminie. To dopiero ostrzeżenie, że coś szwankuje i wymaga naprawy. Trzeba jednak zauważyć, że przedsiębiorstwo może mieć chwilowe problemy z płynnością finansową, ponieważ to jego kontrahenci nie płacą na czas swoich zobowiązań. Czasem wystarczy nawet jedna niezapłacona w terminie faktura, a przepływ środków zostaje zachwiany i pojawiają się kłopoty finansowe. Dlatego też stała kontrola i badanie płynności są niezmiernie ważnym aspektem w działalności każdej firmy. Tu potrzebne jest odpowiednie zarządzanie, które pozwoli utrzymać odpowiednią płynność finansową, czyli stosowną wartość środków płynnych.
Aby skutecznie zarządzać płynnością finansową należy zebrać informacje o tym, jak ona wygląda w przedsiębiorstwie. W tym celu najczęściej sięga się do dokumentów takich, jak: bilans, rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych. Bilans najczęściej tworzony jest pod koniec roku obrotowego i informuje on o aktywach oraz pasywach przedsiębiorstwa. Pokazuje zatem jaki jest stan majątku firmy oraz źródła jego finansowania. Aby sprawdzić, czy w danym okresie działalność przyniosła dochody, czy straty trzeba analizować rachunek zysków i strat, który również sporządzany jest zazwyczaj po upływie roku. Cash flow, czyli przepływ środków pieniężnych pokazuje różnicę pomiędzy środkami, które do firmy wpłynęły, a tymi, które wypłynęły. Analiza wspomnianych dokumentów pozwala na wypracowanie wizji firmy, pozwala zaobserwować słabe punkty, daje możliwość kontrolowania płynności. Czy to jednak wszystko?
Płynność finansowa – nie taka prosta sprawa
Płynność finansowa kształtuje się w oparciu o wiele czynników, dlatego trzeba patrzeć na nią w kilku kierunkach. Przede wszystkim są to aktywa bieżące, płynność aktywów bieżących, bieżące zobowiązania, stan zobowiązań (wymagalne, przeterminowane, bieżące), długi, długość cyklu operacyjnego, a także źródła aktywów. Mierzenie płynności finansowej, jej kontrolowanie możliwe jest dzięki wykorzystaniu wskaźników finansowych: bieżącej płynności, przyspieszonej płynności, natychmiastowej płynności, a także wskaźnika środków pieniężnych. Na czym opierają się kolejne wyliczenia? Bieżąca płynność finansowa mówi nam, czy przedsiębiorstwo ma środki na pokrycie swoich zobowiązań. Przyjmuje się, że równowaga finansowa będzie zachowana, jeśli suma aktywów jest dwa razy większa od sumy należności. Wskaźnik przyspieszonej płynności pokazuje, ile razy aktywa o dużym stopniu płynności (bez brania pod uwagę zapasów) pokryją należności, a wskaźnik środków pieniężnych, ile razy należności mogą zostać pokryte przy użyciu gotówki lub krótkoterminowych inwestycji. Czym zatem jest wskaźnik natychmiastowej płynności? To stosunek środków pieniężnych do zobowiązań, które należy spłacić w przeciągu najbliższych 3 miesięcy.
Kiedy możemy mówić o kłopotach z płynnością finansową?
Obserwacje i wyliczenia – to przede wszystkim. Na co więc zwrócić uwagę? Co może zaniepokoić? Najbardziej namacalnym dowodem na to, że źle się dzieje są zaległości w opłatach publiczno – prawnych, opóźnienia z wypłacaniem wynagrodzeń pracowniczych, a także większy niż zazwyczaj wzrost zobowiązań wobec kontrahentów/dostawców. Ostrzeżeniem jest też posiadanie mniejszych niż dotychczas środków na inwestycje, czy też konieczność wycofywania się z jakichś inwestycji na skutek wzrostu zapotrzebowania na gotówkę. Oczywiście niepokojącym symptomem będą również mniejsze kwoty na rachunkach bankowych, rosnący stan zapasów, braki w zakupach czy też spora część należności przeterminowanych.
Jak zadbać o płynność finansową?
Skoro płynność finansowa jest tak ważna dla przedsiębiorstwa należy zrobić wszystko, co możliwe, aby o nią zadbać. Co można zrobić, gdy już się pojawi? Rozwiązań jest kilka, jedne są tylko doraźne, jak np. wzięcie kredytu na spłatę najpilniejszych zobowiązań, inne, jak zwiększenie udziału zaliczek i przedpłat, mogą przynieść korzyści w dłuższej perspektywie funkcjonowania przedsiębiorstwa. Niezwykle istotny wydaje się być monitoring należności, kontrola ich spływu i szybkie reagowanie na wszelkie opóźnienia. Być może konieczne okaże się skorzystanie z pomocy firmy windykacyjnej. Inną metodą jest tzw. faktoring, czyli krótkotrwałe finansowanie transakcji handlowych, oparte na przekazaniu swoich praw do należności. Przedsiębiorstwa biorą również pod uwagę możliwość pozyskania inwestora, który nie tylko pomoże utrzymać płynność finansową na odpowiednim poziomie, ale umożliwi szybszy rozwój przedsiębiorstwa. Jednak zarządzanie płynnością ma wiele innych aspektów, jak choćby zmiana sposobu zarządzania stanami magazynowymi, a więc ich zbycie, co sprawi, że kapitał nie będzie zamrożony. Monitoring stanów magazynowych jest więc niezwykle istotny dla kwestii zachowania płynności finansowej.
Dodaj komentarz