Restrukturyzacja firmy

Prawo upadłościowe daje niewypłacalnym przedsiębiorcom możliwość ubiegania się o ogłoszenie upadłości ich firmy. O niewypłacalności można mówić, jeżeli dłużnik od przeszło trzech miesięcy nie jest w stanie spłacać swoich wymagalnych zobowiązań finansowych. W przypadku osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, niewypłacalność zachodzi także wtedy, gdy zobowiązania dłużnika są wyższe niż wartość jego majątku, a stan taki trwa ponad dwadzieścia cztery miesiące.

Prawo restrukturyzacyjne

Dnia 1 stycznia 2016 roku weszła w życie ustawa Prawo restrukturyzacyjne, która została opracowana z myślą nie tylko o dłużnikach niewypłacalnych, ale także o tych, którzy są zagrożeni niewypłacalnością. Dłużnik zagrożony niewypłacalnością to dłużnik, którego sytuacja ekonomiczna jest na tyle zła, że w krótkim czasie może stać się niewypłacalny. Ustawa Prawo upadłościowe niejako daje pierwszeństwo restrukturyzacji przed upadłością. Zgodnie z art. 9a ustawy pr. up. nie można ogłosić upadłości przedsiębiorcy w czasie, kiedy trwa postępowanie restrukturyzacyjne. Dodatkowo (art. 9b), jeżeli do sądu trafił wniosek o ogłoszenie upadłości i wniosek restrukturyzacyjny, to jako pierwszy rozpatruje się wniosek restrukturyzacyjny.

Wytyczne te ściśle wiążą się z celem postępowania restrukturyzacyjnego. Mianowicie, celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości wobec dłużnika. Umożliwić to może, zgodnie z ustawą Prawa restrukturyzacyjnego, zawarcie układu  z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego również działania sanacyjne. Zadłużony przedsiębiorca może skorzystać z jednej z czterech zaproponowanych przez ustawodawcę procedur restrukturyzacyjnych. Są nimi: postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe, postępowanie sanacyjne. Wybór postępowania determinuje m.in. to jaka część wierzytelności dłużnika to wierzytelności sporne. Postępowania różnią się między sobą stopniem działań naprawczych, stopniem zaangażowania sądu w postępowanie oraz tym, jak zmieni się rola dłużnika w firmie w czasie trwania restrukturyzacji.

1. Postępowanie o zatwierdzeniu układu daje możliwość zawarcia układu po samodzielnym zebraniu przez dłużnika głosów wierzycieli, tzn. po zebraniu ich bez udziału sądu. Postępowanie o zatwierdzeniu układu może zostać przeprowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
2. Przyspieszone postępowanie układowe wiąże się z tym, że po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności w uproszczonym trybie, możliwe jest zawarcie układu z wierzycielami, a suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
3. Postępowanie układowe pozwala na zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. W tym postępowaniu, suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem powinna przekraczać 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
4. Postępowanie sanacyjne umożliwia przeprowadzenie działań sanacyjnych i zawarcie układu po sporządzeniu spisu wierzytelności i zatwierdzeniu go. W tym przypadku nie ma znaczenia jaka część wierzytelności dłużnika ma charakter sporny. Działania sanacyjne, które są przewidziane jedynie dla tego postępowania restrukturyzacyjnego, to czynności prawne i faktyczne, które mają na celu poprawienie sytuacji ekonomicznej dłużnika, a co za tym idzie, przewrócenie mu zdolności do wypełniania ciążących na nim zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją.

W przypadku postępowania układowego i sanacyjnego, sąd odmówi uruchomienia postępowania, jeżeli nie zostało uprawdopodobnione, że dłużnik posiada zdolność finansową potrzebną do bieżącego pokrycia kosztów postępowania oraz zobowiązań, które powstaną po jego otwarciu.