Otwarcie postępowania sanacyjnego skutkuje szeregiem następstw, mających istotne znaczenie tak dla majątku przedsiębiorstwa, jak i stosunków pracy. Sąd restrukturyzacyjny, wydając postanowienie o otwarciu postępowania, jednocześnie odbiera zarząd własny dłużnikowi i wyznacza zarządcę. Co dzieje się dalej?
Obowiązki dłużnika
Mimo, że co do zasady sąd odbiera zarząd własny dłużnikowi, nie zawsze musi tak być. Dłużnik nadal będzie sprawował zarząd, jeżeli wymaga tego skuteczne przeprowadzenie postępowania sanacyjnego. Może on zarządzać częścią lub całością przedsiębiorstwa pod warunkiem, że będzie to czynił w sposób należyty i wyłącznie w zakresie zwykłego zarządu.
Natomiast jeżeli zarząd został dłużnikowi odebrany, ma on obowiązek wskazać i wydać zarządcy cały majątek oraz wszystkie dokumenty przedsiębiorstwa, w szczególności księgi rachunkowe, ewidencję podatkową i korespondencję. Na tę okoliczność dłużnik sporządza pisemne oświadczenie, które składa sędziemu – komisarzowi. Oprócz tego dłużnik obowiązany jest udzielić sędziemu – komisarzowi i zarządcy wszelkich informacji i wyjaśnień odnośnie majątku i działalności.
Po otwarciu postępowania sanacyjnego wygasają wszystkie pełnomocnictwa udzielone przez dłużnika, w tym prokura. Uprawnienia do udzielania pełnomocnictw, w tym także prokury, przejmuje zarządca.
Masa sanacyjna
Po otwarciu postępowania sanacyjnego majątek przedsiębiorstwa oraz osobisty majątek dłużnika staje się masą sanacyjną. Zarządca w ciągu 30 dni od dnia otwarcia postępowania ustala skład masy sanacyjnej. Czyni to na podstawie wpisów w księgach dłużnika i dokumentów bezspornych. Jednocześnie dokonuje oszacowania masy sanacyjnej.
Do masy sanacyjnej wchodzi, oprócz przedsiębiorstwa, majątek dłużnika, który odziedziczył on w spadku. Zarządca nie składa oświadczenia o przyjęciu spadku, a sam spadek uważany jest za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza. Jeżeli otwarcie spadku nastąpiło przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego, a do dnia otwarcia postępowania sanacyjnego nie upłynął termin złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, spadek również uważany jest za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza. Nieważne są wszelkie czynności prawne, prowadzące do zbycia spadku lub udziału spadkowego w całości lub w części, po otwarciu postępowania sanacyjnego.
Zobowiązania dłużnika
Zarządca może odstąpić od umowy wzajemnej, która nie została wykonana w całości lub w części przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego, jeżeli świadczenie drugiej strony, wynikające z tej umowy, jest niepodzielne. Odbywa się to za zgodą sędziego – komisarza, który ma na uwadze cel postępowania sanacyjnego i ważny interes drugiej strony.
W przypadku odstąpienia przez zarządcę od umowy, druga strona ma prawo dochodzić jedynie wierzytelności z tytułu wykonania zobowiązania i poniesionych strat. Wierzytelności te nie są objęte układem.
Według ustawy Prawo restrukturyzacyjne:
Art. 304. 1. Bezskuteczne w stosunku do masy sanacyjnej są czynności prawne, nieodpłatne albo odpłatne, którymi dłużnik rozporządził swoim majątkiem, jeżeli wartość świadczenia dłużnika przewyższa w istotnym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez dłużnika lub zastrzeżonego dla dłużnika lub dla osoby trzeciej, dokonane w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego.
2. Do ugody sądowej, uznania powództwa i zrzeczenia się roszczenia przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
3. Bezskuteczne w stosunku do masy sanacyjnej są zabezpieczenia, które nie zostały ustanowione bezpośrednio w związku z otrzymaniem przez dłużnika świadczenia, ustanowione przez dłużnika w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego.
4. Bezskuteczne w stosunku do masy sanacyjnej są zabezpieczenia w części, która w dniu ustanowienia zabezpieczenia przewyższa więcej niż o połowę wartość zabezpieczonego świadczenia otrzymanego przez dłużnika wraz z roszczeniami o świadczenia uboczne określonymi w dokumencie stanowiącym podstawę ustanowienia zabezpieczenia, ustanowione w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego.
Sędzia – komisarz może także obniżyć wynagrodzenie reprezentanta lub pracownika dłużnika, wykonującego zadania związane z zarządem przedsiębiorstwem, lub wynagrodzenie osoby, świadczącej usługi związane z zarządem lub nadzorem nad przedsiębiorstwem. Podstawą do obniżenia wynagrodzenia jest wysokość wynagrodzenia, niewspółmierna do przeciętnego wynagrodzenia za podobną pracę lub do nakładu pracy.
W przypadku bezskuteczności czynności dłużnika względem masy sanacyjnej, ubytek podlega zwrotowi i przekazaniu do masy sanacyjnej. Jeżeli przekazanie w naturze nie jest możliwe, do masy sanacyjnej wpłaca się równowartość pieniężną ubytku.
Zarządca, przejmując zarząd przedsiębiorstwa po otwarciu postępowania sanacyjnego, przejmuje także obowiązki pracodawcy. Otwarcie postępowania rodzi analogiczne skutki prawne jak ogłoszenie upadłości, a uprawnienia syndyka posiada zarządca.
Plan restrukturyzacyjny
Zarządca, w porozumieniu z dłużnikiem, w terminie 30 dni od otwarcia postępowania sanacyjnego, sporządza plan restrukturyzacyjny. Jeżeli przewidziana jest redukcja zatrudnienia, w planie należy wskazać jej zasady, liczbę pracowników przewidzianych do zwolnienia, okres i kryteria zwalniania. W planie uwzględnia się mienie podlegające zbyciu i umowy, od których zarządca zamierza odstąpić.
Sędzia – komisarz, po zasięgnięciu opinii rady wierzycieli, może wydać zakaz niektórych działań i nakazać wykonanie innych działań, przewidzianych w planie restrukturyzacyjnym, mając na uwadze cel postępowania sanacyjnego, ochronę praw wierzycieli i innych osób, nie będących uczestnikami postępowania. Następnie plan restrukturyzacyjny jest zatwierdzany.
Przebieg postępowania
Zarządca przygotowuje spis wierzytelności i składa go sędziemu – komisarzowi w terminie 30 dni od otwarcia postępowania. Sędzia – komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli w celu głosowania nad układem niezwłocznie po zrealizowaniu całości lub części planu restrukturyzacyjnego, przewidzianej do wykonania w toku postępowania. Zgromadzenie winno zostać zwołane nie później niż przed upływem 12 miesięcy od dnia otwarcia postępowania sanacyjnego.
W toku postępowania zarządca, za zgodą sędziego – komisarza, może zbyć składniki masy sanacyjnej. Po ich zbyciu sporządza plan podziału uzyskanych środków. Plan podziału sporządza się zgodnie z przepisami ustawy Prawo upadłościowe.
Postępowanie sanacyjne kończy się w dniu uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu lub odmowie zatwierdzenia układu, ewentualnie umorzenia postępowania. Może to nastąpić, jeżeli dłużnik utracił zdolność do bieżącego regulowania kosztów postępowania i zobowiązań powstałych po jego otwarciu, a także zobowiązań nieobjętych układem.
Dodaj komentarz