Komornik – przedstawiciel władzy publicznej
Komornik jest zawodem zaufania publicznego, co oznacza, że to jedna z profesji wykonujących zadania o szczególnym charakterze z punktu widzenia wartości publicznych i troski o realizację interesu publicznego. Komornik Sądowy jest przedstawicielem władzy publicznej, posiada on własne kompetencje i działa przy sądzie rejonowym. Na komorniku ciąży szczególna odpowiedzialność. Zabiega on o wykonywanie wyroków wydanych w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej. Powierzone przez państwo czynności egzekucyjne komornik wykonuje, używając pieczęci urzędowej z godłem państwa, korzysta też z ochrony prawa karnego przysługującej funkcjonariuszom publicznym. Sam jednak podlega również kontroli oraz ciąży na nim odpowiedzialność w przypadku popełnienia przestępstw urzędniczych. Sprawowany jest nad nim dokładny, kilkupoziomowy nadzór. Pierwszy rodzaj nadzoru – judykacyjny – sprawowany jest przez sąd na podstawie przepisów z dnia 17 listopada 1964 r. i dotyczy oceny prawidłowości czynności egzekucyjnych. Nadzór administracyjny jest sprawowany przez prezesa sądu rejonowego, przy którym działa komornik, a jego cel to ocena jakości pracy komornika. Natomiast kontrola korporacyjna odnosi się do sprawności pracy komornika – terminowości, rzetelności i skuteczności postępowania egzekucyjnego. I wreszcie – nadzór zwierzchni wykonuje Minister Sprawiedliwości.
Różnice między komornikiem a windykatorem
Windykacja polega na podejmowaniu czynności windykacyjnych zmierzających do wyegzekwowania zobowiązań od dłużnika. Windykator nie posiada żadnych specjalnych uprawnień – tak jak ma to miejsce w przypadku komornika. Jest to osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, zlecenie lub też prowadząca własną działalność gospodarczą, która działa w imieniu wierzyciela. Windykator kontaktuje się z dłużnikiem, aby zmobilizować go do spłacenia zobowiązań. Jeżeli działanie windykatora pozostaje nieskuteczne (ale również gdy w ogóle nie podejmował działań windykacyjnych lub gdy windykacja jest skuteczna ale np. długotrwała) wierzyciel może wystąpić do sądu, a po uzyskaniu tytułu wykonawczego złożyć wniosek egzekucyjny do komornika. Ten ma większe kompetencje i przysługują mu szersze uprawnienia. Komornik wszczyna egzekucję po uzyskaniu przez wierzyciela tytułu wykonawczego opatrzonego w klauzulę wykonalności np. orzeczenia sądu. Komornik może prowadzić egzekucję m.in. z dochodu dłużnika (wynagrodzenia za pracę, emerytury, renty…), rachunku bankowego, ruchomości (samochodu, sprzętu RTV, AGD) i nieruchomości (dom, mieszkanie). Ponadto, ma on prawo do przymusowego otwarcia drzwi mieszkania lub firmy i przeszukania pomieszczeń. Kolejnym prawem komorniczym jest możliwość zasięgania informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji m.in. od organów administracji publicznej, organów podatkowych, organów rentowych, banków, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, przedsiębiorstw, organów spółdzielni mieszkaniowych, zarządów wspólnot mieszkaniowych oraz innych instytucji i osób nieuczestniczących w postępowaniu.
Egzekucja
W przypadku, gdy dłużnik nie realizuje tytułu wykonawczego zobowiązującego go do uregulowania zobowiązań, komornik zaczyna stosować przewidziane przez prawo środki przymusu, które mają za zadanie wyegzekwować od dłużnika określoną kwotę. Dochodzi wówczas do przymusowego zajęcia majątku dłużnika. Komornik może prowadzić egzekucję z ruchomości zadłużonego, wynagrodzenia za pracę, ze świadczeń emerytalno-rentowych, z rachunków bankowych, z innych wierzytelności, z innych praw majątkowych (np. akcji, udziałów), z nieruchomości czy przez sprzedaż przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego. Komornik może zająć składniki majątku, a następnie je spieniężyć zgodnie z żądaniem wierzyciela.
Kwota wolna od zajęcia
Wynagrodzenie pracownika podlega szczególnej ochronie przed potrąceniami. Zatem pracodawca jest związany przepisami Kodeksu pracy przy dokonywaniu tych potrąceń. Oznacza to, że nie może potrącić więcej, niż określają granice wyznaczone przez ustawodawcę, a przy tym ma obowiązek zachować kwotę wolną od potrąceń (oprócz egzekucji alimentów).
Przy obecnym minimalnym wynagrodzeniu 2250 zł brutto kwota wolna od zajęcia wynosi 1663,78 złotych netto, czyli tyle, ile na rękę otrzymuje osoba pracująca na umowę o pracę. Należy podkreślić, że dzieje się tak tylko w przypadku umowy o pracę. Jeżeli dłużnik jest zatrudniony na podstawie umowy cywilnoprawnej, całość jego wynagrodzenia zostanie zatrzymana przez komornika, chyba że jest to jedyne źródło utrzymania dłużnika. Wówczas, spełniając określone warunki, zadłużony może ubiegać się o wykorzystanie kwoty wolnej od zajęcia komorniczego. Jeśli chodzi o pracowników niepełnoetatowych, ustawodawca nakazał zmniejszanie kwot wolnych od potrąceń proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.
W przypadku środków znajdujących się na rachunku bankowym kwota wolna od zajęcia wynosi 75% minimalnego wynagrodzenia, czyli 1687,50 złotych.
Ustawowo wszystkie świadczenia o charakterze socjalnym są w całości zwolnione z egzekucji komorniczych. Jednakże wiele osób nieświadomie traci swoje świadczenia na rzecz wierzyciela. Dzieje się tak wtedy, gdy trafiają one na zwykłe konto bankowe, które komornik może zająć. Aby zabezpieczyć pieniądze, np. z 500+, przed zajęciem komorniczym, należy założyć specjalne konto socjalne – wolne od komorniczego zajęcia. Gdyby jednak doszło do potrącenia tych pieniędzy, należy niezwłocznie zawiadomić o tym komornika, a także bank. Wówczas zajęte środki zostaną niezwłocznie zwrócone.
Skarga na czynności dokonane przez komornika
W przypadku zaistnienia nieprawidłowości ze strony komornika dłużnikowi przysługuje możliwość złożenia skargi. Skargę wnosi się do komornika, który dokonał zaskarżonej czynności lub zaniechał jej dokonania. Komornik w terminie trzech dni od dnia otrzymania skargi sporządza uzasadnienie zaskarżonej czynności albo przyczyn jej zaniechania i przekazuje je wraz ze skargą i aktami sprawy do właściwego sądu, chyba że skargę w całości uwzględnia. O uwzględnieniu skargi komornik powinien zawiadomić skarżącego oraz zainteresowanych, których uwzględnienie skargi dotyczy.
Dodaj komentarz