Płynność finansowa to zdolność firmy do spłacania bieżących zobowiązań. To właśnie od zdolności finansowej zależy czy firma może funkcjonować i w terminie wypłacać pracownikom wynagrodzenie, a także zobowiązania wobec dostawców i kontrahentów. Eksperci finansowi uważają, że płynność finansowa jest tak samo ważna jak zysk przedsiębiorstwa. Gdyby firma wykazywała zysk, ale nie miała zdolności do spłaty krótkoterminowych zobowiązań zmuszone jest ono do ogłoszenia upadłości.
Brak płynności nie pozwala firmie dalej prosperować, gdyż brak jest środków na wywiązywanie się z umów. Płynność finansowa jest także jednym z czynników, na podstawie których banki podejmują decyzję o udzieleniu kredytu krótkoterminowego. A jednym z elementów, które wpływają bezpośrednio na płynność finansową jest zarządzanie zależnościami. Z kolei utrata płynności finansowej jest najczęstszą przyczyną upadku firm na świecie.
Co wpływa na kształtowanie płynności finansowej?
Wbrew pozorom płynnością finansową firmy się zarządza i jest to świadome i celowe działanie. Ma ono na celu utrzymanie ciągłości funkcjonowania firmy na rynku. Głównym zadaniem jest również maksymalizacja przepływów pieniężnych oraz zysków i wartości firmy. Co ważne, płynność finansowa wpływa również na późniejszą ocenę finansową przedsiębiorstwa. Nieterminowe regulowanie należności, przekłada się na zmniejszenie poziomu zaufania kontrahentów i banków oraz innych instytucji finansowych wobec firmy. Płynność finansowa nie może mieć również zbyt wysokiego poziomu. Może on powodować zmniejszenie rentowności przedsiębiorstwa, ponieważ część kapitału zostaje zamrożona.
Czynniki wpływające na kształtowanie płynności finansowej można podzielić na zależne i niezależne od przedsiębiorstwa. Czynniki zależne, wpływające na wszystkie składniki kapitału obrotowego to: stosowane technologie, jakość zarządzania, strategia finansowa oraz charakterystyka danej branży. Wybrane czynniki mogą wpływać tylko na wybrane składniki kapitału obrotowego. Do tych czynników będą należeć m.in. zmienność przepływów pieniężnych oraz bieżąca oczekiwana stopa dochodu z aktywów operacyjnych, a także stopa zysku ze sprzedaży.
Z kolei czynniki kształtujące płynność finansową, niezależne od przedsiębiorstwa, ale wpływające na wszystkie składniki kapitału obrotowego to: podatki i koszty, koszt inwestycji w środki trwałe, bieżąca i oczekiwana koniunktura gospodarcza, wartość aktywów i koszt siły roboczej. W tym przypadku można wyróżnić również czynniki wpływające tylko na niektóre składniki kapitału obrotowego, do których można zaliczyć: koszt kapitału obcego, koszt kapitału ogółem, dostępność kapitału w określonych warunkach.
Jakie są przyczyny utraty płynności finansowej?
Wśród najczęściej wymienianych przyczyn utraty płynności finansowej znajdują się działanie polityczne, wahanie kursów walut, załamanie popytu na rynku, w tym również rynków zagranicznych.
Jeżeli chodzi o działania lub decyzje polityczne to w tym zakresie mieści się m.in. wprowadzenie dodatkowej akcyzy na wybrane grupy produktów lub dodatkowe opodatkowanie. W efekcie może się to przełożyć na ograniczenie produkcji, importu, siły roboczej lub inwestycji. Przedsiębiorstwo, które ma niską rentowność i duże potrzeby finansowe, np. z powodu poczynionych inwestycji lub zaciągniętych pożyczek, może nie sprostać nowej sytuacji makroekonomicznej. Dodatkowe akcyzy i inne formy podatków będą bardzo niekorzystnie wpływać na funkcjonowanie tego przedsiębiorstwa. W najgorszym wariancie, utrata płynności finansowej spowoduje, że firma nie będzie w stanie przetrwać kolejnych zmian i zostanie zmuszona ogłosić upadłość.
Wahania kursów walut są uwarunkowane wieloma czynnikami, które można nazwać niezależnymi lub zewnętrznymi, np. wzrost stóp procentowych oraz niestabilna sytuacja polityczna danego kraju. Wpływ na wahania kursu walut będą miały organizacje, których członkiem jest dane państwo. W takim przypadku np. kurs polskiej złotówki jest zależny od kursu euro, dlatego zawieranie transakcji przez podmioty gospodarcze, narażone są na występowanie ryzyka walutowego. Ponadto, w przypadku firmy, której ewidencja operacji gospodarczych w księgach rozrachunkowych jest wyrażona w walucie obcej, konieczne jest przeliczenie tej waluty na walutę polską. Wymóg ten jest związany z wahaniem kursu walut obcych.
Utrata płynności finansowej będzie wpływać na pogorszenie pozycji rynkowej przedsiębiorstwa. Na przykład, jeżeli ta informacja dotrze do klientów, kontrahentów lub firm konkurencyjnych, może się to przełożyć na utratę elastyczności w podejmowaniu decyzji, co z kolei będzie miało wymierny efekt związany z wynikiem finansowym. Kolejnym skutkiem utraty płynności finansowej jest ograniczenie rozwoju przedsiębiorstwa. Traci ono zdolność do obsługi aktualnych długów i zaciągania nowych zobowiązań. Staje się przez niewiarygodne w ocenie instytucji bankowych.
Warto też pamiętać, że zarządzanie należnościami jest bezpośrednio związane z zachowaniem płynności finansowej oraz realizowaniem strategii finansowej przedsiębiorstwa. Sprawne i skuteczne realizowanie założeń powyższej strategii, wymaga zmiany podejścia do relacji z kontrahentami i dłużnikami.
Jak radzić sobie z utratą płynności finansowej?
Wszystko zależy od tego jaka jest przyczyna utraty płynności finansowej. Jeżeli jest ona spowodowana opóźnieniami lub brakiem opłaconych przez kontrahentów faktur wystawionych przez przedsiębiorców może on rozpocząć procedurę windykowania należności. Może również skorzystać z jednego z zewnętrznych instrumentów finansowania dostępnych na rynku jak: faktoring, kredyt lub leasing.
Ostatecznością powinna być windykacja, czyli sprzedanie należności firmie windykacyjnej. Firma powinna przy pierwszych sygnałach świadczących o problemach z płynnością finansową przeanalizować dynamikę i strukturę aktywów obrotowych. Pozwoli to efektywniej gospodarować posiadanymi zapasami, należnościami krótkoterminowymi oraz środkami pieniężnymi.
Dodaj komentarz