Do Anglii po upadłość konsumencką
Niegdyś Wyspy Brytyjskie kojarzyły nam się z możliwością szybkiego znalezienia dobrze płatnej pracy. Po wejściu Polski do Unii Europejskiej bardzo wielu rodaków znalazło tam godziwe zatrudnienie bądź założyło własne firmy. Dziś Polacy wyjeżdżają do Anglii nie tylko w celach zarobkowych; coraz więcej wyjazdów związanych jest z ogłoszeniem upadłości.
Dlaczego Anglia?
Mimo że upadłość konsumencką można ogłosić w Polsce, procedura ta jest znacznie bardziej korzystna dla dłużnika na Wyspach. Przede wszystkim upadłość w Anglii (lub Walii) zapewnia całkowite oddłużenie. Wniosek o ogłoszenie upadłości można złożyć niezależnie od statusu zawodowego – nie ma znaczenia, czy dłużnik jest zatrudniony, czy prowadzi własną działalność pozarolniczą bądź rolniczą. Polskie prawo znacznie ogranicza grupę dłużników w aspekcie statusu zawodowego. Generalnie sądy odrzucają wnioski osób zdrowych i zdolnych do pracy, nie może wnioskować o ogłoszenie upadłości konsumenckiej rolnik. Jeżeli chodzi o stan posiadania, dłużnik w Polsce musi dysponować środkami, które wystarczą na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego. Prawo angielskie nie stawia takich ograniczeń. Bardziej jest też liberalne wobec dłużnika pod względem aktywów nie wchodzących do masy upadłościowej.
Zestawienie podstawowych różnic w polskiej i angielskiej (walijskiej) procedurze upadłości konsumenckiej ilustruje poniższa tabela:
| Polska | Anglia/Walia |
Koszty | 200 PLN opłaty sądowej, opłata dla syndyka (zależna od sądu), wartość mienia musi być wystarczająca do pokrycia kosztów postępowania, inaczej sąd odrzuci wniosek. | Opłata sądowa w stałej wysokości 700 GBP, niezależnie od wartości mienia wnioskodawcy. |
Status zatrudnienia | Osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej; Osoba, która utraciła pracę i nie ma szans jej ponownego podjęcia z powodu choroby, niepełnosprawności, itp. Rolnik nie może złożyć wniosku o upadłość konsumencką. | Nie ma znaczenia. |
Stan posiadania | Wartość majątku musi wystarczyć na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego. | Nie ma znaczenia, sąd nie docieka źródeł pochodzenia środków na pokrycie opłaty sądowej. |
Plan spłaty zadłużenia | Obowiązkowy, na okres od 6 miesięcy do 5 lat. O każdorazowej zmianie planu spłaty (np. w wyniku zmiany sytuacji finansowej upadłego) decyduje sąd, który może też cofnąć decyzję o upadłości. | Nieobowiązkowy, stosuje się tylko do osób mających stałe dochody ponad niezbędne do utrzymania. |
Aktywa do masy upadłościowej | Cały majątek oprócz rzeczy osobistych. | Nieruchomość (nie dotyczy współwłasności), biżuteria, antyki, gotówka, oszczędności w banku, papiery wartościowe (akcje, polisy ubezpieczeniowe), pojazdy o wartości wyższej niż 1000 GBP (lub droższy, jeżeli jest własnością niepełnosprawnego albo jest narzędziem pracy). |
Okres postępowania upadłościowego | Do 5 lat, bez gwarancji całkowitego oddłużenia. | 1 rok po upływie, którego następuje automatycznie całkowite oddłużenie bez względu na to, czy długi zostały spłacone czy nie. |
Aktywa nie wchodzące do masy upadłościowej | Przedmioty użytku osobistego i podstawowe wyposażenie: pościel, ubrania, podstawowe umeblowanie, podstawowy sprzęt AGD, narzędzia pracy (nie dotyczy pojazdów mechanicznych), wynagrodzenie za pracę – 50%, jednak nie mniej niż wysokość minimalnego wynagrodzenia, zasiłki i renty socjalne, świadczenia z pomocy społecznej, pomoce naukowe, odznaczenia. | Rzeczy osobiste, umeblowanie i wyposażenie mieszkania (poza antykami i dziełami sztuki), sprzęt AGD i RTV, komputer, pojazd o wartości do 1000 GBP, zarobki w wysokości niezbędnej do utrzymania upadłego i jego rodziny oraz prowadzenia normalnego życia (w tym np. korzystania z siłowni, basenu, nauki języków, kursów dokształcających, itp.), zasiłki i renty. |
Kwestie formalne
Zanim obywatel RP (lub innego kraju członkowskiego Unii Europejskiej) złoży w sądzie angielskim lub walijskim wniosek o ogłoszenie upadłości, musi spełnić jeden zasadniczy warunek: posiadać status rezydenta i jego centrum interesów życiowych (COMI – Centre of Main Interests) musi znajdować się w Wielkiej Brytanii. Definicja COMI zawarta jest w Rozporządzeniu Rady Unii Europejskiej nr 1346/2000, wraz z przepisami o procedurze przeprowadzania upadłości transgranicznej. Ogólnie COMI to miejsce, w którym dłużnik pracuje, płaci podatki i otrzymuje wynagrodzenie i/lub świadczenia socjalne. Kwestie pracy i odprowadzania podatków są kryterium decydującym przy określaniu kraju, którego prawo jest właściwe dla rozpatrywania wniosku o ogłoszenie upadłości. Minimalny okres aktywności zawodowej lub gospodarczej, uprawniający do uznania Anglii lub Walii za COMI, wynosi 6 miesięcy.
Wniosek o ogłoszenie upadłości (bankruptcy petition) zgłasza się do sądu cywilnego z jurysdykcją upadłościową na specjalnym formularzu, który można pobrać ze strony Insolvency Service. Wniosek wysyła się przez Internet. Wypełnienie formularza może być kłopotliwe dla dłużnika z uwagi na szereg sformułowań stricte prawniczych, ale specjalista w zakresie upadłości konsumenckiej poradzi sobie z tym bez problemu. Stała taksa 700 GBP obejmuje opłatę sądową (175 GBP) i koszty postępowania syndyka masy upadłościowej (525 GBP). Sąd wydaje decyzję o upadłości (bankruptcy order) na ogół jeszcze w tym samym dniu; może jednak zarządzić dodatkowe czynności, np. powiadomienie na piśmie wierzycieli o wpłynięciu wniosku dłużnika, wówczas trwa to nieco dłużej. W ciągu 14 dni od ogłoszenia upadłości dłużnik otrzymuje wezwanie do biura syndyka. Od tej pory rozpoczyna się bieg postępowania, a pierwszym jego etapem jest podanie syndykowi wszelkich niezbędnych informacji o przyczynach powstania zadłużenia i braku możliwości spłaty, oraz sporządzenie listy wierzycieli. Syndyk powiadamia ich o upadłości dłużnika i wzywa do zgłaszania roszczeń.
Upadłość a Brexit
Wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej oznacza, że prawo transgraniczne przestanie obowiązywać, zatem wyroki sądów brytyjskich o upadłości nie będą mieć mocy prawnej poza Wyspami. Nie będzie więc możliwe oddłużenie w Anglii (Walii), skutkujące w innych krajach Unii. Oddłużenie będzie nadal możliwe jedynie w sytuacji, jeżeli zadłużenie powstało na terytorium Wielkiej Brytanii. Naturalnie w dalszym ciągu będzie można złożyć w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości, ze wskazaniem wierzycieli angielskich i z innych krajów, jednak wyrok będzie miał moc prawną wyłącznie na Wyspach Brytyjskich.
Formalna decyzja o wyjściu Wielkiej Brytanii ze struktur unijnych została ogłoszona w marcu 2017 roku. Natomiast do całkowitego zaprzestania obowiązywanie prawa unijnego w tym kraju, na podstawie art. 50 Traktatu Lizbońskiego, muszą upłynąć minimum 2 lata od tego faktu. W tym czasie w Wielkiej Brytanii będą obowiązywać unijne przepisy w zakresie upadłości konsumenckiej. Warto z tego czasu skorzystać.
Dodaj komentarz