Prawo Szkocji działa nieco inaczej w kwestii upadłości konsumenckiej niż w Anglii i Walii. Niniejszy artykuł zawiera omówienie najważniejszych zasad i różnic.
Przed złożeniem wniosku
Prawnie sytuacja niewypłacalności ma miejsce wówczas, kiedy dłużnik nie ma środków wystarczających na spłatę długów lub jest niezdolny do ich spłaty w ustalonym terminie. Zanim dłużnik złoży wniosek o upadłość konsumencką, może nakłaniać wierzycieli do zaakceptowania spłaty kwot niższych od zadłużenia. W przypadku dojścia do porozumienia, strony mogą zawrzeć układ formalny – wiążący dla wszystkich wierzycieli, lub nieformalny – niewiążący.
Upadłość konsumencka w Szkocji nosi nazwę sekwestru lub zajęcia sądowego majątku dłużnika. Po wszczęciu procedury dłużnik może zawierać z syndykiem masy upadłości układy prywatne, tzw. umowy powiernicze (Trust Deed). Może także korzystać z Biura Porad Obywatelskich (Citizens’ Advice Bureaux) w kwestii restrukturyzacji zadłużenia.
Zasady sekwestru
Procedurę sekwestru reguluje Ustawa o bankructwie (Szkocja) z 1985 roku – Bankruptcy (Scotland) Act 1985 – ze zmianami. Wniosek o sekwestr może złożyć dłużnik, wierzyciel lub powiernik działający na podstawie umowy powierniczej. Natomiast na dłużniku spoczywa bezwzględny obowiązek wykazania całkowitej niewypłacalności.
W części S7, wspomnianej Ustawy, wyszczególnione zostały warunki konieczne do przyjęcia wniosku o sekwestr:
- Zgoda dłużnika na zawarcie umowy powierniczej,
- Zajęcie majątku dłużnika w Anglii, Walii lub Irlandii Północnej,
- Niedokonanie płatności przez dłużnika mimo właściwego doręczenia nakazu zapłaty i upływu jej terminu,
- Majątek ruchomy dłużnika został prawnie zajęty lub doręczono dłużnikowi nakaz egzekucyjny,
- Majątek dłużnika został sądowo zajęty na poczet spłat lub zabezpieczenia,
- Osobiste mienie ruchome dłużnika zostało sprzedane na poczet uregulowania opłat czynszowych,
- Został wydany nakaz zajęcia sądowego przeciwko dłużnikowi w Anglii lub Walii,
- W przypadku długu nie niższego niż 750 funtów, dłużnik otrzymał od wierzyciela za pośrednictwem sądu wezwanie do zapłaty i nie uregulował płatności w ciągu trzech tygodni od dnia doręczenia wezwania, albo zaprzeczył, jakoby miał wymagalny dług.
Orzeczenie o sekwestrze wydaje sąd najwyższy (Court of Session) lub sąd rejonowy (Sheriff Court), tzw. „sąd szeryfa”, w zależności od miejsca złożenia wniosku, po zbadaniu jego zasadności i spełnienia wymogów formalnych. Sąd mianuje powiernika, który przejmuje kontrolę nad majątkiem dłużnika celem zaspokojenia wierzycieli z jego sprzedaży. Dłużnik zobowiązany jest do współpracy z powiernikiem i do zgłaszania wszelkich wpływów. Powiernikowi natomiast przysługuje prawo żądania od dłużnika bieżących spłat. W tym celu składa on do sądu wniosek o ustalenie ich wysokości.
Wierzyciele wszelkie roszczenia wnoszą do powiernika, przy czym kwota roszczenia nie może być wyższa niż należna w dniu zajęcia sądowego. Jednak wierzycielom przysługuje prawo odwołania się do sądu od decyzji powiernika, jak również ustalenia kwoty jego wynagrodzenia za zarządzanie mieniem dłużnika.
Orzeczenie o sekwestrze publikowane jest w Edinburgh Gazette.
Konsekwencje sekwestru
Cały majątek dłużnika trafia pod zarząd powiernika. Wyjątek stanowią pozycje, które określa szkocka Ustawa o dłużnikach z 1987 roku – Debtor’s (Scotland) Act 1987. Kolejność zaspokajania wierzycieli ustalona jest przez wspomnianą Ustawę o bankructwie. W pierwszej kolejności wypłacane jest wynagrodzenie powiernika, następnie w kolejności: koszty pogrzebu dłużnika, koszty wniosku, wierzytelności uprzywilejowane, wierzytelności zwykłe, odsetki od wierzytelności uprzywilejowanych, odsetki od wierzytelności zwykłych, długi odroczone.
Po zakończeniu procedury dłużnik odzyskuje wszystkie prawa i teoretycznie może otrzymać kredyt. W praktyce jednak rzadko się to zdarza; nazwiska dłużników zazwyczaj figurują na „czarnych listach” firm badających zdolność kredytową. Co więcej, niektóre banki odmawiają takim osobom wydania karty kredytowej, a nawet założenia konta.
Natomiast w przypadku ogłoszenia upadłości dłużnika jego nazwisko umieszczane jest Rejestrze Niewypłacalności (Register of Insolvencies), prowadzonym przez agencję Accountant in Bankruptcy. Rejestr jest publicznie dostępnym dokumentem urzędowym i ma charakter trwały.
Dodaj komentarz