Osoby które planują założyć firmę, niejednokrotnie stają przed koniecznością podjęcia decyzji- jaki rodzaj działalności gospodarczej będzie najbardziej optymalny dla ich biznesu. Wśród form prowadzenia działalności gospodarczej znajdują się: jednoosobowa działalność gospodarcza, spółka cywilna i spółki prawa handlowego, tj.- spółki kapitałowe (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna) oraz spółki osobowe (spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i komandytowo-akcyjna).
Jedną z podstawowych kwestii przy wyborze formy działalności jest ustalenie czy firma będzie prowadzona przez jedną osobę czy przez kilku wspólników. Wymienione formy różnią się od siebie pod wieloma względami, przede wszystkim zakresem odpowiedzialności za zobowiązania i wysokością kapitału niezbędnego do założenia firmy, a także tym, czy przedsiębiorstwo będzie funkcjonować na rynku jako osobny podmiot gospodarczy czy będzie ściśle związane z osobą przedsiębiorcy.
Samozatrudnienie
Jednoosobowa działalność gospodarcza przeznaczona jest dla osób fizycznych i uznawana jest za najprostszą formę prowadzenia biznesu, która sprawdza się najlepiej w interesach na niewielką skalę. Już samo rozpoczęcie działalności jest mało sformalizowane, co zachęca przedsiębiorczych ludzi do zakładania własnych firm. Zarejestrowanie firmy odbywa się w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Warto zaznaczyć, że rejestracja w CEIDG może odbyć się także przez Internet. Aby zacząć jednoosobową działalność nie jest wymagane zgromadzenie określonego przepisami kapitału.Przedsiębiorcy prowadzący firmy w oparciu właśnie o tę formę, mają prawo dokonywać wszelkich czynności związanych ze swoją działalnością, np. zatrudniać pracowników oraz zaciągać kredyty bankowe. Mają oni wyłączne prawo do reprezentowania swojej działalności. Mogą, będąc jedynymi właścicielami, swobodnie podejmować decyzje odnośnie np. wyboru kontrahentów, wysokości uzyskiwanych dochodów czy nakładów finansowych.
Niewątpliwie zagrożeniem o dużym znaczeniu dla samozatrudnionych jest pełna odpowiedzialność za zobowiązania powstałe w wyniku prowadzenia działalności. Oznacza to, że w przypadku nieregulowanych wierzytelności cały majątek należący do przedsiębiorcy może zostać zajęty w ramach egzekucji komorniczej.
Spółka cywilna
Spółka cywilna, podobnie jak indywidualna działalność gospodarcza, jest dobrym rozwiązaniem dla biznesów o niedużym zasięgu, ale prowadzonych przez więcej niż jedną osobę. Założycielami (minimum dwóch wspólników) mogą być osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne mające zdolność prawną lecz nieposiadające osobowości prawnej. Spółka cywilne nie ma osobowości prawnej, jednak w myśl Ustawy o podatku od towarów i usług (Art. 15.1) jest ona osobnym podatnikiem. Przy czym za zobowiązania podatkowe spółki cywilnej odpowiadają wspólnicy. Spółka cywilna nie jest rejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym. To wspólnicy jako osoby fizyczne prowadzące działalność podlegają wpisowi w CEIDG. Wspólnicy przy rejestracji nie muszą wykazać zgromadzenia kapitału na start firmy ale za zobowiązania spółki odpowiedzialni są solidarnie. Innymi słowy- w przypadku braku regularnych wpłat i powstania zadłużenia, wszyscy wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki majątkiem wspólnym oraz każdy z osobna swoim majątkiem osobistym.Spółka cywilna może korzystać z uproszczonej księgowości pod warunkiem, że wspólnikami są osoby fizyczne a przychody spółki nie przekroczyły w poprzednim roku 2 mln euro. W pozostałych przypadkach należy prowadzić pełną księgowość. Zwracamy uwagę, że spółka cywilna może w razie potrzeby zostać przekształcona w każdą spółkę prawa handlowego.
Spółki handlowe
Kolejnymi formami prowadzenia działalności gospodarczej są spółki handlowe. Wybór spółki handlowej może być dla przedsiębiorców korzystny w uwagi na zmniejszenie odpowiedzialności przedsiębiorcy za długi spółki.
Zaletą spółki jawnej są niższe niż np. przy spółce z ograniczoną odpowiedzialnością koszty funkcjonowania. W przypadku tej formy, podobnie, jak w spółce cywilnej, istnieje możliwość prowadzenia uproszczonej księgowości. Spółka jawna nie posiada osobowości prawnej. Jest spółką osobową i może zostać utworzona przez minimum dwóch wspólników, którzy są osobami fizycznymi, osobami prawnymi albo jednostkami organizacyjnymi mającymi zdolność prawną. Rejestracja spółki odbywa się w Krajowym Rejestrze Sądowym, ale można jej dokonać online w systemie S24. Do założenia spółki nie jest wymagane posiadanie określonego kapitału początkowego. Spółka może być reprezentowana przez każdego ze wspólników, którzy odpowiadają solidarnie za zobowiązania spółki majątkiem osobistym w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.
Do założenia spółki partnerskiej mają prawo osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnych zawodów (minimum dwie osoby). Z tej formy wspólnego prowadzenia biznesu mogą skorzystać m.in. adwokaci, radcowie prawni, aptekarze, księgowi, lekarze czy tłumacze przysięgli. Rejestracji dokonuje się w KRS i nie ma wymogu posiadania kapitału zakładowego. Spółka partnerska nie posiada co prawda osobowości prawnej, ale ma zdolność prawną i może we własnym imieniu np. zaciągać zobowiązania. W spółce partnerskiej można, przy spełnieniu pewnych warunków, prowadzić księgowość uproszczoną. Partnerzy spółki mają jednakowe prawo w zakresie jej reprezentowania, ale mogą także powierzyć to prawo zarządowi. W takiej sytuacji w stosunku do zarządu spółki partnerskiej stosuje się przepisy jak do zarządu spółki z o.o. Spółka partnerska za długi odpowiada całym swoim majątkiem.Partnerzy nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z działalnością pozostałych partnerów. Co ciekawe, w umowie można wskazać partnerów, którzy będą ponosić pełną odpowiedzialność za powstałe zobowiązania spółki.
O zawiązaniu spółki komandytowej powinni pomyśleć wspólnicy zainteresowani różnym stopniem zaangażowania się w działanie przedsiębiorstwa. Spółkę komandytową mogą utworzyć co najmniej dwie osoby – komplementariusz i komandytariusz. Pierwszy z nich odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Drugi natomiast – odpowiada określoną w umowie kwotą. Rejestracji spółki dokonuje się w KRS. Można ją także zarejestrować w systemie S24. Wspólnicy nie muszą wnosić kapitału początkowego. Są jednak zobligowani do prowadzenia pełnej księgowości. Podobnie jak w przypadku wcześniej opisanych spółek, spółka komandytowa nie ma osobowości prawnej, ale posiada zdolność prawną, sądową i procesową.
Powstanie spółki komandytowo-akcyjnej możliwe jest wówczas, gdy przystąpi do niej co najmniej jeden komplementariusz (odpowiadający całym majątkiem) i co najmniej jeden akcjonariusz dostarczający kapitał. Ten rodzaj spółki wybiera się z reguły do prowadzenia dużych przedsiębiorstw. Miejscem rejestracji spółki komandytowo-akcyjnej jest KRS. Wymaga się przy wyborze tej formy prowadzenia działalności kapitału zakładowego w wysokości 50 000 zł i prowadzenia pełnej księgowości. Spółkę reprezentują komplementariusze, a akcjonariusze mogą reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnicy. Cechą spółki jest to, że minimum jeden komplementariusz ponosi nieograniczoną odpowiedzialność za długi spółki. Akcjonariusze za zobowiązania nie odpowiadają. Mogą jednak ponieść stratę, jeżeli spadnie wartość akcji spółki. Spółka ta również nie ma osobowości prawnej, ale posiada zdolność prawą, co daje jej prawo m.in. do zaciągania kredytów.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wybierana jest przez wspólników, którzy przy wkładzie własnym chcą nadzorować spółkę, ale nie chcą brać na siebie odpowiedzialności majątkowej za jej zobowiązania. Spółka z o.o. posiada osobowość prawną, a do jej założenia wystarczy jedna osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna mająca zdolność prawną. Minimalny kapitał potrzebny do założenia spółki to 5 000 zł. Rejestracja odbywa się w KRS lub przez system S24. Do reprezentowania spółki upoważniony jest zarząd. To spółka odpowiada za zobowiązania całym majątkiem. Wspólnicy natomiast, jeżeli nie są członkami zarządu, ponoszą co do zasady jedynie ryzyko gospodarcze- do wartości wniesionych do spółki wkładów finansowych.
Spółka akcyjna to taki rodzaj działalności, z której korzystają duże firmy planujące wejść na giełdę. Ma ona prawo do emisji akcji na giełdach papierów wartościowych. W przypadku banków lub firm ubezpieczeniowych jest to forma obowiązkowa. Wymaga się przy zakładaniu spółki akcyjnej minimum jednego założyciela tj. osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej mającej zdolność prawną. Do założenia spółki akcyjnej niezbędny jest kapitał zakładowy w wysokości 100 000 zł. Spółkę taką reprezentuje zarząd a za powstałe zobowiązania spółka odpowiada własnym majątkiem. Akcjonariusze nie ponoszą w tej spółce odpowiedzialności za jej długi. Ryzykują wyłącznie utratą wniesionego wkładu własnego.
Dodaj komentarz