Ustawa z dnia 15 maja 2015 roku Prawo restrukturyzacyjne reguluje zagadnienia restrukturyzacji układowej przedsiębiorstw zadłużonych. Restrukturyzacja oznacza dokonanie mniej lub bardziej głębokich zmian organizacyjnych w przedsiębiorstwie, w celu przywrócenia jego płynności finansowej; te najgłębsze obejmuje proces restrukturyzacji sanacyjnej.
Co to jest sanacja?
Sanacja przedsiębiorstwa (łac. sanatio – uzdrowienie) to innowacyjne rozwiązanie restrukturyzacyjne, prowadzące do głębokich zmian strukturalnych i organizacyjnych w zadłużonym przedsiębiorstwie, a w rezultacie – do przyjęcia układu. Postępowanie sanacyjne obejmuje wiele metod i środków restrukturyzacji, znacznie więcej niż pozostałe postępowania, przewidziane ustawą Prawo restrukturyzacyjne (postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe). Celem postępowania sanacyjnego jest uniknięcie upadłości przedsiębiorstwa i umożliwienie jego dalszego funkcjonowania na rynku poprzez przywrócenie płynności finansowej. Działania, podejmowane przez zarządcę w postępowaniu sanacyjnym, mają doprowadzić do oddłużenia przedsiębiorstwa. Ten rodzaj postępowania jest podejmowany w sytuacjach, kiedy inne postępowanie restrukturyzacyjne nie przyniosło oczekiwanych rezultatów.
Postępowanie sanacyjne zostaje wszczęte po złożeniu odpowiedniego wniosku do sądu restrukturyzacyjnego, którym jest wydział gospodarczy sądu rejonowego, właściwy miejscowo dla siedziby przedsiębiorstwa. Wniosek oprócz dłużnika może złożyć jego wierzyciel, jak również kurator rejestrowy, ustanowiony przez sąd. Reguluje to ustawa Prawo restrukturyzacyjne:
Art. 283. 1. Wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego w stosunku do osoby prawnej wpisanej do Krajowego Rejestru Sądowego może zgłosić również kurator ustanowiony na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym.
2. Wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego w stosunku do niewypłacalnej osoby prawnej może zgłosić również jej wierzyciel osobisty.
Wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego powinien zawierać elementy, wyszczególnione w art. 284 p. 1 cytowanej ustawy.
Przebieg procedury
Sąd rozpoznaje wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego i wydaje postanowienie w tym przedmiocie. Wyznacza także zarządcę, którego pierwszym zadaniem jest oszacowanie majątku przedsiębiorstwa, który od tej pory staje się masą sanacyjną, i dokonanie inwentaryzacji.
Po przeprowadzeniu tych czynności zarządca sporządza plan restrukturyzacyjny, spis wierzycieli oraz spis wierzytelności i przedstawia te dokumenty do zatwierdzenia sędziemu-komisarzowi. Czynności te nadzorca powinien wykonać w ciągu 30 dni. Sędzia-komisarz uprawniony jest do nakazania zarządcy podjęcia określonych czynności lub zakazania ich podejmowania.
Plan restrukturyzacyjny, w całości lub części, która ma być zrealizowana w toku postępowania sanacyjnego, musi zostać wykonany w ciągu 12 miesięcy od dnia otwarcia postępowania przez sąd. Po wykonaniu planu sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli, które dokonuje głosowania nad układem. Następnie, po przeprowadzeniu głosowania i wydaniu przez sąd postanowienia o zatwierdzeniu układu, zarządca staje się odpowiedzialny za jego wykonanie. Raz na trzy miesiące ma obowiązek składać do sądu sprawozdanie z przebiegu wykonania planu restrukturyzacyjnego.
Należy zwrócić uwagę na następujące zapisy ustawy Prawo restrukturyzacyjne:
Art. 298. 1. Zarządca może odstąpić od umowy wzajemnej, która nie została wykonana w całości lub części przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego, za zgodą sędziego-komisarza, jeżeli świadczenie drugiej strony wynikające z tej umowy jest świadczeniem niepodzielnym.
2. Jeżeli świadczenie drugiej strony wynikające z umowy, o której mowa w ust. 1, jest świadczeniem podzielnym, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w zakresie, w jakim świadczenie drugiej strony miało zostać wykonane po dniu otwarcia postępowania sanacyjnego.
Art. 300. Otwarcie postępowania sanacyjnego wpływa na stosunki pracy i wywołuje w zakresie praw i obowiązków pracowników i pracodawcy takie same skutki, jak ogłoszenie upadłości, przy czym uprawnienia syndyka wykonuje zarządca.
Art. 323. 1. Składniki mienia należącego do dłużnika i wchodzącego w skład masy sanacyjnej mogą zostać zbyte przez zarządcę, za zgodą sędziego-komisarza, który określa warunki ich zbycia.
Procedury sanacyjne a układ
Układem zostają objęte wierzytelności osobiste, które powstały przed wszczęciem postępowania sanacyjnego, wraz z odsetkami, liczonymi od dnia wszczęcia, jak również wierzytelności zależne od warunku, o ile został on spełniony w okresie wykonywania układu. Wierzytelności, wynikające z umowy wzajemnej, niewykonanej przed wszczęciem postępowania, zostaną objęte układem tylko wtedy, kiedy świadczenie drugiej strony jest świadczeniem podzielnym i jedynie w zakresie, w jakim zostało spełnione przed wszczęciem postępowania, bez otrzymania świadczenia wzajemnego.
Nie podlegają objęciu układem wierzytelności, które wynikają z alimentów, odszkodowań, składek na ubezpieczenie społeczne (ZUS), roszczeń o wydanie mienia, wynagrodzeń, spadków nabytych po dacie wszczęcia postępowania sanacyjnego i zabezpieczeń na majątku dłużnika (hipoteki, zastawu. Zastawu rejestrowego i zastawu skarbowego).
Procedury sanacyjne to między innymi: odroczenie terminu spłaty, rozłożenie płatności na raty, redukcja wierzytelności, zamiana wierzytelności na akcje, udziały, obligacje, itp. papiery wartościowe, zdjęcie zabezpieczenia wierzytelności.
Kwestie składania propozycji układowych reguluje ustawa Prawo restrukturyzacyjne:
Art. 155. 1. Propozycje układowe składa dłużnik.
2. Propozycje układowe może również złożyć rada wierzycieli, nadzorca sądowy albo zarządca, albo wierzyciel lub wierzyciele mający łącznie więcej niż 30% sumy wierzytelności […]
Układ podlega przegłosowaniu przez zgromadzenie wierzycieli, a przyjęty musi zostać zatwierdzony przez sąd:
Art. 164. 1. Układ przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli zatwierdza sąd, zawierając w sentencji postanowienia treść układu.
2. Rozprawa wyznaczona w celu rozpoznania układu odbywa się nie wcześniej niż po upływie tygodnia od dnia zakończenia zgromadzenia wierzycieli, na którym przyjęto układ.
3. Uczestnicy postępowania mogą pisemnie zgłaszać zastrzeżenia przeciwko układowi. Sąd nie bierze pod uwagę zastrzeżeń zgłoszonych po upływie tygodnia od dnia przyjęcia układu lub niespełniających wymogów formalnych pisma procesowego.
4. O terminie rozprawy wyznaczonej w celu rozpoznania układu zawiadamia się przez obwieszczenie, chyba że sędzia-komisarz zawiadomił o tym na zgromadzeniu wierzycieli.
5. Postanowienie o zatwierdzeniu układu obwieszcza się.
Jeżeli dłużnik nie wykonuje zobowiązań, powstałych po wszczęciu postępowania sanacyjnego, wówczas zachodzi domniemanie, że układ nie zostanie wykonany. W tym wypadku sąd ma obowiązek odmówić zatwierdzenia układu. Do zatwierdzenie nie dojdzie również w sytuacji, kiedy suma wierzytelności spornych, uprawniających do głosowania nad układem, jest większa niż 15 proc. ogólnej sumy wierzytelności, uprawniających do głosowania nad układem.
Dodaj komentarz