Kim jest syndyk, czym się zajmuje, kiedy możemy mieć z nim do czynienia i czy należy się go obawiać? Pytania takie padają często z ust osób, które po raz pierwszy stykają się z tym określeniem. Odpowiedzieć można krótko, syndyk jest pełnomocnikiem sądu, a zetknąć się z nim możemy przy okazji postępowania upadłościowego. Syndyk ma za zadanie objąć majątek dłużnika, który postawiony został w stan upadłości, a następnie upłynnić go i rozdzielić uzyskane środki pomiędzy wierzycieli. Nie są to jednak wszystkie zadania syndyka, ponieważ ma on dużo więcej do zrobienia. Zacznijmy jednak od początku, czyli od upadłości, bo przecież funkcja syndyka jest z nią ściśle połączona.
Syndyk i upadłość
Brak płynności finansowej, popadnięcie w stan niewypłacalności, niemożność regulowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych często prowadzą w jednym kierunku, do ogłoszenia upadłości. Upadłość konsumencka jest narzędziem, które pomaga wyjść z długów i rozpocząć życiową odyseję od nowa, bez wierzycieli, niespłaconych zobowiązań i koszmaru zadłużenia. O upadłość konsumencką mogą starać się osoby nieprowadzące działalności gospodarczej, osoby fizyczne, które są niewypłacalne, a w kłopoty popadły nie ze swojej winy. Czyli? Krótko mówiąc, najczęściej dotknęło ich jakieś nieszczęście, splot niesprzyjających okoliczności, które doprowadziły do zadłużenia. Nie każdy dłużnik może myśleć o upadłości, nie jest ona ratunkiem dla beztrosko trwoniących pieniądze. Powód, by szukać ratunku w upadłości nie może być błahy. Dłużnik musi pamiętać, że jego sytuacja zostanie zbadana, a on sam powinien udokumentować, niejako usprawiedliwić swoje zadłużenie. Jeśli wniosek o upadłość zostanie przyjęty, dłużnik rozpocznie współpracę z syndykiem. Na czym będzie ona polegała? Syndyk będzie zarządzał majątkiem upadłego, co oznacza, że ten drugi musi udostępnić cały swój majątek (stający się masą upadłości), wszelkie niezbędne dokumenty, a także udzielać informacji, których syndyk zażąda. Syndyk zawiadomi o ogłoszeniu upadłości instytucje, pracodawcę dłużnika (ponieważ zajmie część wynagrodzenia), wierzycieli. Musi on dokonać spisu inwentarza oraz dokonać wstępnego szacunku jego wartości. Do jego obowiązków należy także stosowne zabezpieczenie majątku dłużnika przed kradzieżą, uszkodzeniem czy zniszczeniem. W dalszej kolejności syndyk dokonuje spisu wierzytelności, a także ustala sposób, w jaki majątek dłużnika zostanie sprzedany. Kolejnym krokiem jest upłynnienie majątku oraz podział otrzymanych środków pomiędzy wierzycieli.
Syndyk i jego zwierzchnictwo
Syndyk podlega pod sędziego-komisarza i to właśnie jemu musi składać sprawozdania ze swoich działań w wyznaczonych terminach, nie rzadziej jednak niż raz na trzy miesiące. Po zakończeniu swojej działalności składa zaś sprawozdanie ostateczne oraz sprawozdanie rachunkowe. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że syndyk może zostać upomniany przez sędziego-komisarza lub nawet odwołany w przypadku niewłaściwego wywiązywania się ze swoich obowiązków. Aby zostać syndykiem należy zdobyć licencję, co oznacza konieczność spełnienia określonych wymagań oraz zdanie państwowego egzaminu. Obecnie, po zmianie przepisów, syndyk spełnia swoją funkcję jedynie podczas postępowania upadłościowego, osoba pełniąca takie same zadania w przypadku postępowania upadłościowego firm określana jest mianem doradcy restrukturyzacyjnego. Licencję syndyka, według przepisów Prawa upadłościowego może zdobyć osoba „fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych i licencję doradcy restrukturyzacyjnego”. Aby zostać syndykiem trzeba więc mieć licencję doradcy restrukturyzacyjnego. Art. 157.5 ustawy z 2003 r. „Prawo upadłościowe” mówi, iż „w postanowieniu, w którym wyznacza się syndyka, wskazuje się numer licencji doradcy restrukturyzacyjnego syndyka”.
Co może, co musi syndyk?
Działania syndyka nie kończą się jedynie na spisie majątku, jego upłynnieniu i rozdzieleniu między wierzycieli. Syndyk ma szereg innych uprawnień i obowiązków. Po przejęciu zarządu to właśnie syndyk zyskuje prawo do udzielania pełnomocnictw, a co więcej odpowiada on za szkodę wywołaną działaniami pełnomocnika (art. 161.2 Prawo upadłościowe). Syndyk ma obowiązek składania wszystkich sprawozdań, którymi do tej pory obciążony był dłużnik, ale to ten drugi zobowiązany jest do jak najszybszego udostępnienia dokumentów i informacji, umożliwiające syndykowi wykonanie nałożonego na niego przepisami zadania. Syndyk podejmuje niezbędne czynności, aby ujawnić informację o ogłoszenie upadłości w księgach i rejestrach, gdzie uwzględniony jest majątek upadłego. Może on także żądać od organów administracji rządowej lub terytorialnej potrzebnych mu informacji dotyczących majątku upadłego (art. 178). To z syndykiem najczęściej będzie miał do czynienia upadły, a od sprawności jego działań będzie zależał czas trwania postępowania.
Doradca restrukturyzacyjny a syndyk
Przed 2016 rokiem syndyk pełnił swoją funkcję w postępowaniu upadłościowym na skutek powołania przez sąd, po nowelizacji przepisów dotychczasowi syndycy uzyskali licencję doradcy restrukturyzacyjnego, dzięki czemu oferują obecnie swoje usługi w ramach prowadzonych działalności gospodarczych. Według obecnych przepisów osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego może pełnić liczne funkcje: nadzorcy układu, nadzorcy sądowego, zarządcy np. w postępowaniu sanacyjnym oraz syndyka w postępowaniu upadłościowym. Egzamin na licencję doradcy restrukturyzacyjnego organizowany jest przez Ministerstwo Sprawiedliwości, a test zawiera pytania z zakresu prawa, ekonomii, rachunkowości oraz zarządzania. Głównym zadaniem doradcy jest zapobieganie ogłoszeniu upadłości, pomoc w uzdrowieniu przedsiębiorstwa lub ostatecznie właściwe jego przygotowanie do upadłości.
Dodaj komentarz