Jak zrestrukturyzować spółkę?

Spółki borykające się z problemami finansowymi niejednokrotnie stają przed dokonaniem wyboru: kontynuować prowadzenie niedochodowego interesu czy zamknąć przedsiębiorstwo?

Należy wiedzieć, że  polskim systemie prawnym istnieją dwa podstawowe akty prawne dotyczące upadłości i restrukturyzacji przedsiębiorstw.

• Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo Upadłościowe, daje niewypłacalnym przedsiębiorcom możliwość ubiegania się o ogłoszenie upadłości ich firmy. O niewypłacalności można mówić, jeżeli dłużnik od przeszło trzech miesięcy nie jest w stanie spłacać swoich wymagalnych zobowiązań finansowych. W przypadku osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, niewypłacalność zachodzi także wtedy, gdy zobowiązania dłużnika są wyższe niż wartość jego majątku, a stan taki trwa ponad dwadzieścia cztery miesiące.
• Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. Prawo Restrukturyzacyjne, weszła w życie w dniu 01 stycznia 2016 r. Jest to regulacja, która powstała z myślą nie tylko o dłużnikach niewypłacalnych, ale także o tych, którzy są zagrożeni niewypłacalnością. Dłużnik zagrożony niewypłacalnością to dłużnik, którego sytuacja ekonomiczna jest na tyle zła, że w krótkim czasie może stać się niewypłacalny. Ustawa Prawo upadłościowe daje pierwszeństwo restrukturyzacji przed upadłością. Zgodnie z art. 9a ustawy pr. up. nie można ogłosić upadłości przedsiębiorcy w czasie, kiedy trwa postępowanie restrukturyzacyjne. Dodatkowo (art. 9b), jeżeli do sądu trafił wniosek o ogłoszenie upadłości i wniosek restrukturyzacyjny, to jako pierwszy rozpatruje się wniosek restrukturyzacyjny.

Wytyczne te ściśle wiążą się z celem postępowania restrukturyzacyjnego. Mianowicie, celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości wobec dłużnika. Umożliwić to może, zgodnie z ustawą Prawa restrukturyzacyjnego, zawarcie układu  z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego również działania sanacyjne.

Zadłużony przedsiębiorca może skorzystać z jednej z czterech zaproponowanych przez ustawodawcę procedur restrukturyzacyjnych. Postępowania różnią się między sobą: stopniem działań naprawczych, stopniem zaangażowania sądu w postępowanie oraz tym, jak zmieni się rola dłużnika w firmie w czasie trwania restrukturyzacji. Możesz wybierać pomiędzy:

1. postępowanie o zatwierdzenie układu,

Tryb postępowania, zaliczany do najmniej skomplikowanych, jest przeznaczony dla przedsiębiorstw znajdujących się na początku kryzysu finansowego. Daje możliwość zawarcia układu po samodzielnym zebraniu przez dłużnika głosów wierzycieli, tzn. po zebraniu ich bez udziału sądu. Układ z wierzycielami może być prowadzony, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem. W ramach tego postępowania nie stosuje się przepisów o zabezpieczeniu majątku spółki.

2. przyspieszone postępowanie układowe,

Rozwiązanie to jest polecane dla spółek znajdujących się w początkowej fazie kryzysu finansowego. Umożliwia ono dłużnikowi zawarcie układu z wierzycielami po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności w uproszczonym trybie. Może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

3. postępowanie układowe,

Ten tryb postępowania dedykowany jest spółkom, wobec których prowadzone są liczne postępowania egzekucyjne. Postępowanie układowe umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. Może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

4. postępowanie sanacyjne.

Sanacja jest polecana spółkom znajdującym się w poważnym kryzysie finansowym. Jako najbardziej złożone postępowanie restrukturyzacyjne, polega na poprawie sytuacji ekonomicznej dłużnika i ma na celu przywrócenie dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją komorniczą. Postępowanie sanacyjne umożliwia dłużnikowi przeprowadzenie działań sanacyjnych oraz zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. W tym przypadku nie ma znaczenia jaka część wierzytelności dłużnika ma charakter sporny. Działania sanacyjne, które są przewidziane jedynie dla tego postępowania restrukturyzacyjnego, to czynności prawne i faktyczne, które mają na celu poprawienie sytuacji ekonomicznej dłużnika, a co za tym idzie, przewrócenie mu zdolności do wypełniania ciążących na nim zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją.

Wybór postępowania determinuje m.in. to:

• jaka część wierzytelności dłużnika to wierzytelności sporne.

Z uwagi na to, że podstawowym celem postępowania restrukturyzacyjnego spółki jest uniknięcie ogłoszenia jej upadłości, regulacje prawa restrukturyzacyjnego umożliwiają otwarcie jednego z czterech (wymienionych wcześniej) postępowań restrukturyzacyjnych. Każde z nich oznacza inne korzyści dla restrukturyzowanej spółki.

WARTO PAMIĘTAĆ:

W przypadku postępowania układowego i sanacyjnego, sąd odmówi uruchomienia postępowania, jeżeli nie zostało uprawdopodobnione, że dłużnik posiada zdolność finansową potrzebną do bieżącego pokrycia kosztów

Autor: Radca Prawny Karolina Falkowska