Od 1 stycznia 2016 roku obowiązuje znowelizowane prawo upadłościowe. Ogłoszenie upadłości konsumenckiej stało się znacznie łatwiejsze niż wcześniej, w okresie obowiązywania ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze. Nowelizacja spowodowała oddzielenie prawa upadłościowego i całkowitą modyfikację przepisów o upadłości konsumenckiej.
Wzrost liczby postępowań
W Patriot24.TV, kanale telewizyjnym portalu Patriot24.net, wiceprezes PMR Restrukturyzacja Maciej Roch Pietrzak podaje, że obecnie w Polsce wszczyna się codziennie około 20 postępowań w sprawie ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Rocznie daje to liczbę około 6 tysięcy spraw. Nie jest to liczba imponująca wobec niektórych krajów „starej” Unii Europejskiej, gdzie ogłasza się nawet kilkadziesiąt tysięcy upadłości konsumenckich rocznie. Jednak należy wziąć pod uwagę, że w okresie obowiązywania poprzedniej ustawy upadłość konsumencka była de facto nieznana zwykłym obywatelom. Po wejściu w życie znowelizowanych przepisów osoby zadłużone i nieprowadzące działalności gospodarczej zaczęły masowo korzystać z wprowadzonych udogodnień.
Warunki ogłoszenia upadłości konsumenckiej
Zasadnicze warunki są dwa:
- Niewypłacalność; dłużnik utracił zdolność do wykonywania regularnych zobowiązań pieniężnych, a zaległości płatnicze wynoszą minimum trzy miesiące,
- Niewypłacalność powstała z przyczyn niezawinionych przez dłużnika (działanie umyślne lub rażące niedbalstwo).
Ponadto dłużnik musi być osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Nie może ogłosić upadłości konsumenckiej osoba, która widnieje w rejestrze jako przedsiębiorca, choćby faktycznie działalności nie prowadziła. Możliwe jest natomiast ogłoszenie upadłości konsumenckiej przez byłego przedsiębiorcę, o ile złożył on w ustawowym terminie wniosek o ogłoszenie upadłości firmy (30 dni od zaistnienia przesłanek).
Zadania i funkcje upadłości konsumenckiej
Upadłość konsumencka ma dwa podstawowe cele:
- windykacyjny – polega na przekształceniu majątku dłużnika w masę upadłościową, spieniężeniu jej i spłatę zadłużenia w ramach zatwierdzonego przez sąd planu spłaty wierzycieli,
- oddłużeniowy – polega na sądowym uznaniu, że upadły nie posiada żadnego zadłużenia (poprzez umorzenie zadłużenia, pozostałego po wykonaniu planu spłaty lub całego zadłużenia – bez ustalania tego planu, o ile dłużnik nie posiada żadnego majątku i nie jest w stanie spłacić jakiegokolwiek zadłużenia).
Zaspokojenie wierzycieli w ramach planu spłaty odbywa się w sposób humanitarny, nie kosztem codziennych potrzeb upadłego. Mimo, że mieszkanie własnościowe wchodzi w skład masy upadłościowej i podlega sprzedaży, syndyk wydziela z uzyskanych z tego tytułu środków sumę, stanowiącą równowartość 24 miesięcznych opłat z tytułu najmu mieszkania, według stawek rynkowych na terenie zamieszkania dłużnika. Upadłość konsumencka ma zatem przewagę nad zajęciem komorniczym, kiedy wszystkie środki, uzyskane ze sprzedaży zajętego mieszkania, zostają przeznaczone na spłatę np. zaległego kredytu bankowego.
Pozostawia się także dłużnikowi część wynagrodzenia, przeznaczoną na jego utrzymanie wraz z rodziną. Wyłączenia z masy upadłościowej obejmują również środki i przedmioty związane z opieką zdrowotną – leki, urządzenia rehabilitacyjne, itp. Nie zostaną zajęte przedmioty kultu religijnego, rzeczy osobiste ani takie, które można uznać za trudno sprzedawalne.
Uznaje się, że główną zaletą instytucji upadłości konsumenckiej jest doprowadzenie do sytuacji, kiedy dłużnik otrzyma „drugą szansę” i będzie mógł spokojnie funkcjonować w gospodarce, zamiast ukrywać się przed komornikiem w szarej strefie. Realizowanie planu spłaty ma ponadto funkcję edukacyjną – dłużnik uczy się racjonalnego gospodarowania dochodami, co w przyszłości ma go ustrzec przed nadmiernym zaciąganiem zobowiązań.
Dodaj komentarz