Upadłość konsumencka a wynagrodzenie za pracę

Zastanawiam się nad ogłoszeniem upadłości konsumenckiej. Stałem się niewypłacalny i nie jestem już w stanie regulować swoich wymagalnych należności. Zastanawiam się jednak, co stanie się z moim wynagrodzeniem

• Informacje o zarobkach są niezwykle istotne dla postępowania upadłościowego. Zaciąganie wielu zobowiązań przy niskich dochodach może spowodować oddalenie wniosku ze względu na doprowadzenie do niewypłacalności albo umyślne bądź rażąco niedbałe zwiększenie jej stopnia. Zmiana pracy na gorzej płatną i powstanie w ten sposób niewypłacalności może być przez sąd odebrane negatywnie i spowodować oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Ważne jest w tym przypadku, że konsument nie jest w stanie spłacać swoich należności, czyli stał się niewypłacalny, niezależnie od otrzymywanego wynagrodzenia. Ponadto zatajenie informacji mogących mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, czy podanie niezgodnych z prawdą może skutkować oddaleniem wniosku i przekreśli szanse na uzyskanie oddłużenia.

Część mojej pensji została zajęta przez komornika. Co się stanie, kiedy zostanie ogłoszona moja upadłość?

• Po ogłoszeniu upadłości, wszelkie komornicze zajęcia zostają zawieszone, a następnie, gdy postanowienie się uprawomocni, zostają umorzone. Kwoty z zajęć komorniczych wchodzą w skład masy upadłości.

Co będzie się działo z moim wynagrodzeniem, gdy stanę się upadłym konsumentem?

• W momencie ogłoszenia upadłości zostaje powołany syndyk, który przejmuje zarząd nad majątkiem dłużnika. Cały majątek dłużnika wchodzi w skład tzw. masy upadłości, z której, po jej spieniężeniu, zostanie spłacona część/całość zobowiązań upadłego. W skład tejże masy wchodzi również wynagrodzenie za pracę, w części niepodlegającej zajęciu (artykuł 63 Prawa upadłościowego). Jaka to część, stanowią przepisy Kodeksu pracy. W myśl owych przepisów (artykuł 87 Kodeksu pracy):

1. do 3/5 wynagrodzenia, gdy istnieją zobowiązania alimentacyjne,
2. do ½ wynagrodzenia, gdy istnieją inne zobowiązania

Jeżeli dodatkowo osoba posiadająca należności o charakterze alimentacyjnym, otrzyma nagrodę z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe roczne wynagrodzenie, to te podlegać będą zajęciu w pełnej wysokości.

A jak wyliczana jest kwota, która zostanie zajęta przez syndyka?

• Pamiętajmy, że przy obliczaniu tej kwoty, brane jest pod uwagę wynagrodzenie wraz ze wszystkimi dodatkami, wartością otrzymanych w naturze świadczeń. Odliczone natomiast zostają kwoty na zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, czy opłaty należne z mocy ustawy (składki emerytalne). Nie wlicza się także dodatków i świadczeń, które nie podlegają zajęciu.

A zatem, czego mogę być pewny?

• Wolne od zajęć jest wynagrodzenie w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, pracującym w pełnym wymiarze czasu, po odliczeniu kwoty na składki na ubezpieczenie społeczne oraz podatek dochodowy od osób fizycznych, ale tylko wtedy, gdy dłużnik nie posiada zobowiązań o charakterze alimentacyjnym. Jeżeli mamy do czynienia z pracą w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwota minimalnego wynagrodzenia ulega, proporcjonalnemu w stosunku do czasu pracy, pomniejszeniu.

Jeżeli dłużnik posiada dochody z kilku źródeł, do wyliczenia kwoty zajęcia przez syndyka, sumuje się wynagrodzenia. Może się jednak zdarzyć, że jedynym z wynagrodzeń będzie wynagrodzenie z tytułu pracy, drugie np. emerytury. Wtedy, na skutek wystąpienia źródeł o różnym zakresie zwolnienia od zajęcia, tenże zakres określa się osobno dla każdego z dochodów.

Jak długo będę otrzymywał pomniejszone wynagrodzenie?

• Dziać się tak będzie, aż do momentu ustanowienia planu spłaty wierzycieli, zatem przez cały czas, kiedy tworzona jest masa upadłości i toczy się proces upłynniania majątku. Jeżeli dłużnik posiada majątek, który trudno jest zbyć, stan taki trwać może nawet kilka miesięcy. Jeśli upadły nie posiada żadnego majątku albo uda się go naprawdę szybko spieniężyć, również szybciej dojdzie do ustalenia planu spłaty. Stąd już bardzo blisko, by otrzymywać pierwotnie przysługujące wynagrodzenie. Nastąpi to, gdy plan spłaty uprawomocni się.

Co, jeśli moje wynagrodzenie zwiększy się nagle, dostanę podwyżkę?

• Zupełnie nie ma to wpływu na dalszy ciąg postępowania upadłościowego. Raty spłacane każdego miesiąca nie ulegną zwiększeniu. Jeżeli jednak dochód upadłego nagle zmniejszy się, można starać się o uwzględnienie tego faktu w ustalonym planie spłat i zmodyfikowanie go w taki sposób, by w danym momencie upadły miał możliwość wywiązywania się ze swoich obowiązków regulowania należności.

Pamiętajmy, że wynagrodzenie za pracę podlega szczególnej ochronie. Stanowi ono przecież źródło utrzymania, pozwala na egzystencję, zaspokajanie podstawowych potrzeb. Nigdy więc dłużnik nie zostanie pozbawiony całego swego wynagrodzenia, musi bowiem mieć możliwość otrzymania środków, umożliwiających mu przeżycie. Wynagrodzenie chronione jest przez przepisy Kodeksu pracy.