Czy po ogłoszeniu upadłości firmy można prowadzić działalność na nowo?

W określonych sytuacjach ogłoszenie upadłości firmy jest koniecznością, wynikającą z ustawy Prawo upadłościowe. Przedsiębiorca musi się liczyć z szeregiem konsekwencji w przypadku niedopełnienia tego obowiązku. Jego spełnienie również rodzi określone skutki; poniżej wyjaśniamy zagadnienie ponownego otwarcia działalności gospodarczej po ogłoszeniu upadłości przedsiębiorstwa.

Czy zakładać firmę ponownie?

Zanim podejmiemy decyzję o ponownym otwarciu firmy, warto przeanalizować wszystkie okoliczności, które doprowadziły do upadku poprzedniej. Przede wszystkim trzeba uświadomić sobie popełnione błędy, które stały się przyczyną niewypłacalności, a w konsekwencji – złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jak również należy odpowiedzieć sobie na szereg pytań, w tym:

• Jakie problemy napotykaliśmy podczas prowadzenia poprzedniej działalności: nietrafienie z pomysłem, zły marketing, nieodpowiednia cena produktu (usługi), zły dobór personelu, a w rezultacie brak płynności finansowej?
• Jaki był główny powód decyzji o zamknięciu firmy?
• Czy jesteśmy gotowi założyć firmę po raz drugi i ustrzec się popełnionych wcześniej błędów?

Nie ma żadnych formalnych przesłanek, które uniemożliwiałyby ponowne założenie działalności gospodarczej po ogłoszeniu upadłości poprzedniej. Należy jedynie dopełnić wszelkich formalności zgodnie z ustawą Prawo upadłościowe.

Formalności

Zakładając ponownie firmę przechodzi się tę samą drogę co poprzednio. Najpierw należy złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji Informacji Działalności Gospodarczej (CEIDG). Trzeba mieć przy sobie numer REGON, który został nadany przez Główny Urząd Statystyczny przy rejestracji poprzedniej firmy. Jeżeli go jednak nie pamiętamy albo nie mamy przy sobie, system CEIDG przypomni go w procesie weryfikacji. Numer REGON pozostaje ten sam na podstawie § 6 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie sposobu i metodologii prowadzenia i aktualizacji rejestru podmiotów gospodarki narodowej (Dz. U. z 1999 r. nr 69, poz. 763 ze zmianami).

Teoretycznie rozpoczęcie nowej działalności możliwe jest już tego samego dnia, którego został złożony wniosek o wpis do CEIDG. Pozostaje jedynie sprawdzić, czy możemy ustalić tę samą nazwę przedsiębiorstwa, czy konieczne jest podanie do rejestru nowej nazwy. Może się bowiem zdarzyć, że w okresie, kiedy nie figurowała ona w CEIDG, pojawił się na rynku inny podmiot gospodarczy o tej nazwie (chyba że nazwa naszej firmy była wcześniej zastrzeżona).

Ponowne założenie firmy a ulgi podatkowe

Po dokonaniu ponownego wpisu do CEIDG mogą również przysługiwać określone ulgi podatkowe. Nie staje się to jednak automatycznie. Ulgi zależą od czasu, jaki upłynął od wykreślenia firmy z CEIDG do jej ponownego wpisania, dlatego decyzję o ponownym otwarciu firmy należy dobrze rozważyć.

I tak, z preferencyjnych składek ZUS (tzw. małego ZUS) mogą skorzystać przedsiębiorcy, zakładający firmę po raz drugi, o ile w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, nie prowadziły działalności pozarolniczej. Innymi słowy, z niższych składek ZUS skorzystamy najwcześniej po pięciu latach od zamknięcia poprzedniej firmy. Należy pamiętać, że ulga ta nie dotyczy wspólników spółek jawnych, komandytowych, partnerskich, jednoosobowych założycieli spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, artystów i twórców.

Jeżeli chodzi o zwolnienie z podatku VAT, również można liczyć na ulgę przy ponownym otwarciu firmy. Musi jednak upłynąć rok, licząc od końca roku, w którym utraciliśmy prawo do zwolnienia z VAT lub z niego zrezygnowaliśmy.

Przykładowo: prowadziliśmy firmę od czerwca 2016 roku do sierpnia 2018 roku i korzystaliśmy ze zwolnienia z VAT. 27 sierpnia 2018 roku firma, na skutek likwidacji, została wykreślona z CEIDG. Od stycznia 2019 roku została ponownie wpisana do tego rejestru, w tej samej formie prawnej. W tej sytuacji nie skorzystamy ze zwolnienia, gdyż nie upłynął rok od końca 2018 roku. Byłoby to możliwe, gdybyśmy nową firmę zarejestrowali najwcześniej z datą 1 stycznia 2020 roku.

Jeżeli w poprzedniej firmie była zainstalowana kasa fiskalna i nie korzystaliśmy ze zwolnienia, nie będzie możliwości skorzystania z niego przy ponownym otwarciu firmy. Innymi słowy, jeżeli w poprzedniej firmie limit obrotu 20 000 zł został przekroczony, po czym nastąpiła likwidacja firmy i jej ponowne założenie w tej samej formie i o tym samym profilu działalności, mamy obowiązek zainstalować kasę fiskalną przed dokonaniem pierwszej sprzedaży.

Kiedy nie otworzymy ponownie działalności?

Sąd jest organem uprawnionym do orzekania o pozbawieniu przedsiębiorcy prawa prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli z własnej winy (działając umyślnie lub na skutek niedbalstwa):

• Mając ustawowy obowiązek, nie złożył w terminie 30 dni od dnia wystąpienia przesłanek wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa
• Po ogłoszeniu upadłości nie wydał majątku i dokumentacji przedsiębiorstwa syndykowi masy upadłościowej
• Po ogłoszeniu upadłości ukrywał, zbywał lub niszczył majątek, wchodzący w skład masy upadłościowej
• Po ogłoszeniu upadłości nie wykonywał poleceń syndyka lub sędziego-komisarza, utrudniając postępowanie upadłościowe lub działając na szkodę wierzycieli

Sąd może w takiej sytuacji orzec zakaz na okres od 3 do 10 lat. Orzekając zakaz, bierze pod uwagę stopień winy przedsiębiorcy, jak również obniżenie wartości upadłej firmy i stopień pokrzywdzenia wierzycieli.