Od 1 stycznia 2016 roku obowiązuje ustawa Prawo upadłościowe, która umożliwiła ogłoszenie upadłości przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Ten rodzaj upadłości znany jest powszechnie jako upadłość konsumencka. Postępowanie sądowe w przedmiocie ogłoszenia upadłości konsumenckiej wszczyna się na wniosek dłużnika, który znalazł się w stanie niewypłacalności i ma przynajmniej jednego wierzyciela, wobec którego zaprzestał regulowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Przesłanki ogłoszenia upadłości konsumenckiej
Zgodnie z ustawą Prawo upadłościowe:
Art. 10. Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny.
Art. 11. 1. Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
1a. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.
Powyższe domniemanie nie oznacza jednak, że sam fakt niewykonywania przez dłużnika zobowiązań oznacza trwałą utratę zdolności do ich wykonywania. Dlatego sąd wnikliwie bada sytuację ekonomiczną dłużnika, która powinna być drobiazgowo uzasadniona i udokumentowana we wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Przygotowanie wniosku
Po spełnieniu przesłanek, wymienionych w ustawie Prawo upadłościowe, należy sporządzić wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Wniosek, zgodnie z wymogami ustawy, składa się na formularzu, którego wzór określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości.
Formularz powinien być wypełniony rzetelnie i z należytą starannością. Dlatego wcześniej trzeba zgromadzić wszelkie dokumenty, potwierdzające sytuację osobistą i finansową dłużnika i uzasadniające stan jego niewypłacalności. Takimi dokumentami są między innymi: wypowiedzenie umowy kredytowej, korespondencja z bankiem, wypowiedzenie umowy o pracę, zaświadczenia lekarskie o niezdolności do pracy, karty informacyjne leczenia szpitalnego, karta choroby przewlekłej uniemożliwiającej podjęcie pracy, odpis skrócony aktu zgonu współmałżonka, na którego utrzymaniu pozostawał dłużnik, itp. W kwestii przydatności poszczególnych dokumentów dla wniosku i jego sporządzenia zalecane jest skorzystanie z profesjonalnej pomocy adwokata, radcy prawnego lub doradcy restrukturyzacyjnego, którzy mogą reprezentować dłużnika także na etapie postępowania sądowego.
Zgodnie z ustawą Prawo upadłościowe:
Art. 4912 . 4. Wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:
- imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz numer PESEL dłużnika, a jeśli dłużnik nie posiada numeru PESEL – dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
- wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;
- wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
- aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
- spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;
- spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; wskazanie wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;
- listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;
- oświadczenie dłużnika, że nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 4914 ust. 2 i 3.
Rzetelnie i kompletnie wypełniony formularz wraz z załącznikami należy opłacić (koszt to 30 zł) w kasie sądu rejonowego, bądź przelewem na rachunek bankowy sądu, a następnie wraz z dowodem wpłaty złożyć w biurze podawczym lub przesłać na adres wydziału gospodarczego właściwego sądu.
Sporządzając wniosek nie wolno ukrywać składników majątku, ani działać na szkodę wierzycieli (np. zwolnić się z pracy, wyzbywać się celowo majątku).
Kiedy sąd oddali wniosek?
Zgodnie z ustawą Prawo upadłościowe:
Art. 4914 . 1. Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.
2. Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku:
- w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe według przepisów tytułu niniejszego, jeżeli postępowanie to zostało umorzone z innych przyczyn niż na wniosek dłużnika,
- ustalony dla dłużnika plan spłaty wierzycieli uchylono na podstawie przepisu art. 49120,
- dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości,
- czynność prawna dłużnika została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli – chyba że przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
3. Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań, chyba że do niewypłacalności dłużnika lub zwiększenia jej stopnia doszło pomimo dochowania przez dłużnika należytej staranności lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
4. Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli dane podane przez dłużnika we wniosku są niezgodne z prawdą lub niezupełne, chyba że niezgodność lub niezupełność nie są istotne lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
Umyślne zwiększenie stopnia niewypłacalności oznacza świadome podejmowanie czynności, które prowadzą do powiększenia zadłużenia, np. dłużnik zaciąga kolejny kredyt wiedząc, że nie zostanie on spłacony. Natomiast przykładem rażącego niedbalstwa jest celowe zwolnienie się dłużnika z pracy w sytuacji, kiedy ma on do spłacenia kredyt.
Odnośnie ust. 2 p. 3 należy wyjaśnić, że chodzi tu o sytuację, kiedy dłużnik wcześniej prowadził działalność gospodarczą i nie dopełnił obowiązku zgłoszenia jej upadłości w terminie 30 dni od wystąpienia niewypłacalności. Nie jest wystarczające wykreślenie działalności z rejestru; w przypadku wystąpienia niewypłacalności należy bowiem złożyć w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa- jest to obowiązek każdego przedsiębiorcy.
Dodaj komentarz