Okoliczności niezbędne do ogłoszenia upadłości można podzielić na pozytywne i negatywne. Te pierwsze muszą zaistnieć, a drugie z kolei – nie mogą się pojawić, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości ma zostać zatwierdzony przez sąd.
Do przesłanek pozytywnych zalicza się: posiadanie przez dłużnika więcej niż jednego wierzyciela (w przypadku przedsiębiorców), niewypłacalność, niewypłacalności bądź jej zwiększenie powstałe nie z winy dłużnika (w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej), złożenie wniosku nie później niż rok od śmierci przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną.
Kształt przesłanek negatywnych jest uzależniony od tego, jakiego rodzaju dłużnika dotyczą okoliczności. Jeśli mamy do czynienia z osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, do przesłanek negatywnych zaliczamy:- prowadzenie wobec dłużnika postępowania upadłościowego w okresie dziesięciu lat przed zgłoszeniem wniosku i umorzenie go z innych przyczyn niż na wniosek samego dłużnika;
- niewnioskowanie przez dłużnika o ogłoszenie upadłości, pomimo takiego obowiązku, w okresie dziesięciu lat przed zgłoszeniem wniosku;
- uznanie czynności prawnej dłużnika za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli w okresie dziesięciu lat przed zgłoszeniem wniosku.
- brak środków na pokrycie kosztów postępowania;
- prawdopodobieństwo niezaspokojenia wierzycieli choć w najmniejszym stopniu.